Τι πραγματικά σημαίνει η συμμαχία με τη Γαλλία

Μακρόν και Μητσοτάκης στο Ελιζέ πέρυσι το καλοκαίρι. Πολλά άλλαξαν έκτοτε |ΓτΠ/Δημήτρης Παπαμήτσος )

Εν όψει του τετ α τετ Μακρόν - Μητσοτάκη είναι σαφές ότι δεν είναι μόνο η Αθήνα που έχει ανάγκη το Παρίσι αλλά με έναν τρόπο ισχύει και το αντίστροφο: η Γαλλία έχει ανάγκη την στήριξη της Ελλάδας, ως παράδειγμα.Επιπλέον όμως, η ελληνική πλευρά αντιλαμβάνεται ότι δεν φθάνει απλά να ζητάς βοήθεια, πρέπει ενίοτε και να την παραχωρείς όταν σου ζητείται

Τι πραγματικά σημαίνει το «Ελλάς – Γαλλία συμμαχία» 

Εν όψει του τετ α τετ Μακρόν - Μητσοτάκη είναι σαφές ότι δεν είναι μόνο η Αθήνα που έχει ανάγκη το Παρίσι αλλά με έναν τρόπο ισχύει και το αντίστροφο: η Γαλλία έχει ανάγκη την στήριξη της Ελλάδας, ως παράδειγμα.Επιπλέον όμως, η ελληνική πλευρά αντιλαμβάνεται ότι δεν φθάνει απλά να ζητάς βοήθεια, πρέπει ενίοτε και να την παραχωρείς όταν σου ζητείται 

Νίκος Μαρτίνος 

Η σημερινή συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Εμανουέλ Μακρόν στην Κορσική δεν κρύβει πολλές εκπλήξεις. Οι σχέσεις ανάμεσα στις δύο χώρες και τους ηγέτες τους βρίσκονται στο απόγειό τους των τελευταίων είκοσι ετών, με τις προοπτικές να είναι πιο ευοίωνες από ποτέ. Όμως παρά το γεγονός ότι από την ελληνική οπτική γωνία, η γαλλική παρέμβαση στα ζητήματα ασφαλείας και σταθερότητας που έχουν προκύψει στην Ανατολική Μεσόγειο από τον τουρκικό επεκτατισμό, αποτελεί μια σαφή ασπίδα ασφαλείας, υπάρχει μια αντίστροφη ερμηνεία: Η Γαλλία έχει ανάγκη την στήριξη της Ελλάδας ως παράδειγμα. 

Η Ελλάδα αποτελεί τη μοναδική χώρα της Ευρώπης που αντιμετωπίζει ένα συνδυασμό απειλών (τουρκικός αναθεωρητισμός και στρατιωτικές απειλές, Προσφυγικό), ο οποίος, κατά την θεώρηση του Παρισιού, δείχνει στην Ευρώπη ότι μια διαδικασία «ομογενοποίησης» της ΕΕ στους τομείς Αμυνας και Εξωτερικής Πολιτικής αποτελεί μονόδρομο και όχι εναλλακτική οδό. 

Η αποστροφή του Μακρόν περί «mare nostrum» για να περιγράψει τη Μεσόγειο Θάλασσα, πριν δύο εβδομάδες, όταν υποδεχόταν την καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ στο Fort de Bregançon, ήταν απολύτως ενδεικτική της γαλλικής αντίληψης.
 Στο Ελιζέ η ατζέντα Ερντογάν περί ριζοσπαστικού πολιτικού Ισλάμ λαμβάνεται σοβαρά υπόψη καθώς λειτουργεί αποσταθεροποιητικά για την περιοχή της Μέσης Ανατολής αλλά και της Βόρειας και αυξανόμενα της Δυτικής Αφρικής, όπου η Γαλλία διαδραματίζει παραδοσιακά ρόλο μεγάλης δύναμης. Δεν είναι τυχαίο ότι οι Γάλλοι ζητούν από την Αθήνα επισταμένως την ενίσχυση της ελληνικής παρουσίας στο Μάλι. 

Ο ριζοσπαστικός ισλαμισμός στο Σαχέλ λαμβάνεται σοβαρά υπόψη από τη Γαλλία και η Αθήνα καλείται να συνεισφέρει με κάτι παραπάνω από έναν ή δύο αξιωματικούς σε ρόλο συνδέσμου ή στρατιωτικού συμβούλου. 

Στην Αθήνα φαίνεται πως γίνεται σταδιακά αντιληπτό ότι δεν φθάνει απλά να ζητάς βοήθεια, πρέπει ενίοτε και να την παραχωρείς όταν σου ζητείται. Η Ελλάδα χρησιμεύει και ως γέφυρα. Προφανώς η Γαλλία μπορεί να κινηθεί αυτόνομα στην Ανατολική Μεσόγειο.
 Ωστόσο, η βεντάλια των τριμερών σχημάτων συνεργασίας της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας με χώρες όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος αλλά και, ακόμα παραπέρα, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Σαουδική Αραβία, προσθέτουν διπλωματικές δυνατότητες. Ιδιαίτερα αν γίνει αντιληπτό ότι όλα αυτά τα σχήματα ευημερούν υπό τις ευλογίες και την ενθάρρυνση της Ουάσιγκτον. 

Η έναρξη των διπλωματικών σχέσεων ανάμεσα σε Ισραήλ και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, θα επισημοποιηθεί στις 15 Σεπτεμβρίου στο Λευκό Οίκο, κάτω από το αυτάρεσκο βλέμμα του Ντόναλντ Τραμπ. Από τη δική του πλευρά, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει πολλά περισσότερα να ζητήσει από τον Εμανουέλ Μακρόν. 

Καταρχάς οι δύο πλευρές συζητούν σχεδόν από την αρχή της θητείας του Κυριάκου Μητσοτάκη στην πρωθυπουργία της Ελλάδας για το πώς αυτό το σύμφωνο Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης στην Άμυνα και Ασφάλεια (ευρύτερα αποκαλούμενο ως «ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής) μπορεί να πάρει σάρκα και οστά. Δεν πρόκειται για νέα συζήτηση, αλλά οι τρέχουσες συνθήκες λειτουργούν ως επιταχυντής εξελίξεων. 

Ως αυτή τη στιγμή, πάντως, η συμφωνία δεν έκλεινε διότι από την Αθήνα θεωρούταν εξαιρετικά γενικόλογες οι διατυπώσεις των Γάλλων. Από την ελληνική πλευρά ζητείται και καθοριστική βοήθεια από τους Γάλλους σε περίπτωση περαιτέρω τουρκικής κλιμάκωσης. 
Η αποστολή του γαλλικού ελικοπτεροφόρου «Tonnerre» και η στάθμευση μαχητικών Rafale στη Σούδα αλλά και στην Πάφο, έδωσαν σε Αθήνα και Λευκωσία ένα μήνυμα ουσιαστικής στήριξης σε μια ώρα δύσκολη. 
Γαλλικά και ελληνικά F-16 πετούσαν στην Ανατολική Μεσόγειο την ίδια στιγμή που το «Oruc Reis» συνέχιζε τις έρευνες στην ελληνική υφαλοκρηπίδα και το «Yavuz» τις δικές του στην Κυπριακή.

 Ουδείς μπορεί με βεβαιότητα να πει τι σκοπεύει να πράξει το Παρίσι σε περίπτωση επιχείρησης «στραγγαλισμού» του Καστελόριζου, αλλά οι αντιγαλλικές (σχεδόν υστερικές) κορόνες από την Αγκυρα, υποδηλώνουν ότι έχουν σταλεί τα απαραίτητα μηνύματα. Διόλου αμελητέα είναι η πτυχή των σχέσεων που τείνουν να εξελιχθούν στον τομέα των εξοπλισμών. Η απόφαση της Αθήνας να προχωρήσει σε προμήθεια 18 μαχητικών υποστρατηγικού χαρακτήρα τύπου «Rafale» για ένταξη στην Πολεμική Αεροπορία, αποτελεί ένα θαρραλέο βήμα, το οποίο έχει κάποιο κόστος (περί το ένα δισ. ευρώ).

 Την ίδια στιγμή αποφασίζονται μικρότερα προγράμματα (όπως η επέκταση των ημερολογιακών ορίων ζωής των πυραύλων SCALP EG της Πολεμικής Αεροπορίας, που πέρασε χθες το απόγευμα από τη Βουλή), για τη διατήρηση και ενίσχυση του γαλλικού οπλοστασίου. 
Ίσως το πιο σημαντικό πρόγραμμα σε αυτό τον τομέα είναι η συντήρηση του στόλου των Mirage-2000 της Πολεμικής Αεροπορίας, πολλά από τα οποία παραμένουν καθηλωμένα λόγω έλλειψης ανταλλακτικών. 
Στον τομέα των πυραυλικών συστημάτων (αέρος-αέρος, επιφανείας-αέρος και αέρος-επιφανείας) υπάρχουν, ακόμη, πολύ εντατικές συζητήσεις.
 Ακόμα και αν το πιο ακριβό πρόγραμμα, της προμήθειας δύο φρεγατών τύπου «Belh@rra» έναντι 3-3,5 δις ευρώ, τελικά δεν προχώρησε, οι δύο πλευρές παραμένουν σε επαφή. Ελλάδα και Γαλλία οικοδομούν, με λίγα λόγια, μια σχέση η οποία δύσκολα δεν θα εξελιχθεί θετικά τα επόμενα χρόνια. 
Και με δεδομένη την εκ των πραγμάτων αποστασιοποίηση των ΗΠΑ από την ευρύτερη περιοχή, τα σχήματα που θα προκύψουν για να αντικαταστήσουν την αμερικανική επιρροή στην Ανατολική Μεσόγειο θα είναι κρίσιμα για τη διαμόρφωση των νέων ισορροπιών στον 21ο αιώνα. Είναι στις δυνατότητες της Ελλάδας να βρεθεί στο κέντρο των εξελίξεων και όχι στο περιθώριο τους; Θα φανεί πολύ σύντομα. Πηγή: Protagon.gr