Ποιά Rafale;

Οι Ισραηλινοί πύραυλοι SPIKENLOS και οι σερβικές ρουκέτες για τα RM70 μπορεί να αποτελέσουν την αρχή μιας ελληνικής στρατιωτικής επανάστασης

Γράφει ο Κωνσταντίνος Γρίβας
Τις τελευταίες μέρες στα μέσα που ασχολούνται με την Άμυνα κυριαρχεί η είδηση για την αγορά των 18 μαχητικών Rafale από την Γαλλία καθώς και η απόκτηση φρεγατών. Πράγματι, αυτές είναι σημαντικές ειδήσεις και τα συστήματα αυτά θα αποτελέσουν πολύτιμα αποκτήματα για τις ελληνικές ένοπλες δυνάμεις.

Όμως, εντάσσονται σε μια συμβατική εξοπλιστική λογική που κυριαρχεί εδώ και δεκαετίες. Δηλαδή, στην αγορά ακριβών πλατφορμών μάχης. Θα πρέπει να κατανοήσουμε ότι οι διάφορες πλατφόρμες, όπως είναι τα μαχητικά αεροσκάφη, δεν έχουν κάποια αυταξία. Αποτελούν πρωτίστως μέσα μεταφοράς βλημάτων από το σημείο Α στο σημείο Β του χώρου, έτσι ώστε να ασκήσουν κάποιο καταστρεπτικό αποτέλεσμα στον αντίπαλο. Εμάς μας ενδιαφέρει το καταστρεπτικό αποτέλεσμα και το αποτέλεσμα το ασκούν τα βλήματα και οι πλατφόρμες είναι αυτά που τα μεταφέρουν. Τα τελευταία δε χρόνια έχουν προκύψει δύο εξελίξεις που αλλάζουν τα δεδομένα σε αυτήν την εξοπλιστική λογική.

Αύξηση του κόστους των πλατφορμών, αύξηση του βεληνεκούς των βλημάτων

Η πρώτη εξ αυτών είναι ότι το κόστος των πλατφορμών μάχης, κυρίως δε των μαχητικών αεροσκαφών, αυξάνει ολοένα και περισσότερο. Έτσι, ακόμη και πολύ μεγάλες και πλούσιες χώρες, όπως είναι η Ιαπωνία, με το ζόρι μπορούν να προχωρήσουν σε αγορές που είναι ανάλογες, όσον αφορά τους αριθμούς των μαχητικών που αποκτούνται, με την περιβόητη Αγορά του Αιώνα που είχε κάνει η Ελλάδα στη δεκαετία του 80 και περιελάβανε 80 αεροσκάφη, αν και η αρχική πρόβλεψη ήταν για 100 που μειώθηκαν γιατί επιλέχθηκε η επιλογή δύο τύπων (Mirage 2000 και F– 16) και έτσι το κόστος ανά μονάδα αυξήθηκε.

Έτσι, η Ελλάδα σήμερα μπορεί να αγοράσει μόλις 18 μαχητικά Rafale, ενώ θα απαιτούνταν τουλάχιστον τα διπλάσια έτσι ώστε να δημιουργηθούν δύο μοίρες και να ορθολογικοποιηθεί το κόστος υποστήριξης.

Από την άλλη, αυξάνονται διαρκώς οι επιδόσεις των διαφόρων βλημάτων, όσον αφορά το βεληνεκές, την ακρίβεια πλήγματος, την ικανότητα αυτοκατεύθυνσης, τη λειτουργία σε δικτυοκεντρικές δομές και μια σειρά από άλλα. Αυτό προσφέρει και στις πλατφόρμες τη δυνατότητα να ασκούν προβολή ισχύος από αποστάσεις ασφαλείας σε πολύ διευρυμένους χώρους, όπως το Rafaleμε τους πύραυλους αέρος – αέρος πέραν του οπτικού ορίζοντος(BVR) Meteor, το βεληνεκές των οποίων ξεπερνά τα 100 χιλιόμετρα.

Όμως, το σημαντικότερο είναι ότι οι νέες επιδόσεις των βλημάτων επιτρέπουν και σε χερσαία συστήματα να αποκτούν πρωτοφανείς δυνατότητες. Έτσι, δημιουργείται ένα είδος «ντοπαρισμένου πυροβολικού» (‘artilleryonsteroids’) ενώ εμφανίζονται και «μεταλλαγμένα» βαρέα όπλα πεζικού, που μπορούν να λειτουργούν ακόμη και ως υποκατάστατο των αεροπλάνων σε κάποιες περιπτώσεις.

«Μεταλλαγμένα» αντιαρματικά

Ένα τέτοιο «μεταλλαγμένο» όπλο που φαίνεται πως θα αποκτήσει ο Ελληνικός Στρατός είναι ο ισραηλινός πύραυλος SpikeNLOS. OSpikeNLOS είναι το πιο εξελιγμένο έκδοχο της οικογένειας των αντιαρματικών πυραύλων Spike. Έχει όμως βεληνεκές που προσεγγίζει τα 30 χλμ και μπορεί να προσβάλει στόχους εκτός της γραμμής της θέας, ενώ η καθοδήγησή του γίνεται απευθείας από τον χειριστή ο οποίος βλέπει την εικόνα που του προσφέρει η τηλεοπτική κάμερα στο ρύγχος του πυραύλου. Η μετάδοση γίνεται για ένα διάστημα μέσω οπτικής ίνας η οποία από ένα σημείο και μετά αποκόπτεται και χρησιμοποιείται ραδιοζεύξη.

Έτσι, οι πύραυλοι μπορούν να εξαπολυθούν προς τη γενική περιοχή του στόχου χωρίς να χρειάζονται ακριβείς πληροφορίες και κατόπιν να ερευνήσουν με τις κάμερες τους, να εντοπίσουν τους στόχους τους και οι χειριστές να τους καθοδηγήσουν σε αυτούς με σημειακή ακρίβεια.

Άρα, μπορούν να προσβάλουν εχθρικούς τεθωρακισμένους σχηματισμούς από αποστάσεις δεκάδων χλμ χωρίς να θέτουν σε κίνδυνο τους χειριστές τους και αφήνοντας ελάχιστο περιθώριο αντίδρασης στον εχθρό.

Επίσης, μπορούν να προσβάλουν και πλήθος άλλων στόχων. Από ελικόπτερα και μη επανδρωμένα αεροχήματα μέχρι πολεμικά πλοία, ενώ μπορούν να μεταφερθούν από τζιπάκια και αγροτικά φορτηγάκια μέχρι ελικόπτερα και μικρά ταχύπλοα σκάφη.

Μεταξύ των άλλων μπορούν να τοποθετηθούν και πάνω στα μαχητικά ελικόπτερα Apache ή στα νεόφερτα KiowaWarrior, εκτοξεύοντας τις δυνατότητές τους. Αυτήν την επιλογή, παρεμπιπτόντως, αναμένεται να κάνει και ο Στρατός των ΗΠΑ για τα δικά του Apache.

Ο SpikeNLOS είναι το πρώτο όπλο που εισέρχεται στο ελληνικό οπλοστάσιο που λειτουργεί με τις αρχές του μικρού, φθηνού, πολυχρηστικού και προσαρμοσμένου στις ελληνικές συνθήκες οπλικού συστήματος. Μπορεί να υλοποιήσει τη φιλοσοφία μάχης που ο γράφων αναφέρει ως βληματοκεντρικό πόλεμο στις μελέτες του, μπορεί να συνεισφέρει στη μετατροπή της αρχιπελαγικής δομής του Αιγαίου σε ένα πολυπλέγμα αντιπρόσβασης και άρνησης περιοχής (A2/AD) και αυτά με σχετικά μικρό κόστος, μιας και συνδυάζεται με μικρές και φθηνές πλατφόρμες, όπως είναι τζιπάκια ή ταχύπλοα σκάφη.

«Ντοπαρισμένες» ρουκέτες

Μια ακόμη πιο «ταπεινή» αγορά οπλικού συστήματος, αλλά πιο σημαντική ακόμη και από την απόκτηση των SpikeNLOS, κατά την άποψη του γράφοντος, που ανακοινώθηκε προσφάτως, είναι η συνεργασία με τη σερβική κοινοπραξία ΜΙΜΑ-EDeProγια την αγορά κιτ αναβάθμισης των ρουκετών 122 χιλιοστών που χρησιμοποιεί ο Ελληνικός Στρατός στους τσεχοσλοβάκικης κατασκευής πολλαπλούς εκτοξευτές ρουκετών RM70.

Τα ρουκετοβόλα αυτά μπορούν να εξαπολύσουν τεράστιο όγκο πυρός μέσα σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, σαρώνοντας εκτεταμένες περιοχές. Μέσα δε σε δικτυοκεντρικές δομές, σε συνεργασία με μέσα συλλογής πληροφοριών και εφαρμόζοντας αποκεντρωτικά μοντέλα διοίκησης, μπορούν να έχουν ακόμη και στρατηγικά αποτελέσματα, όπως φάνηκε και στις μάχες στην Ανατολική Ουκρανία το 2015, με πιο διάσημο συμβάν τη λεγόμενη μάχη της Zelenopillya.

Το σερβικό πακέτο αναβάθμισης G2000 αυξάνει το βεληνεκές των ρουκετών από τα περίπου 20 στα 40 χλμ ενώ βελτιώνει και περίπου κατά 30% την ακρίβεια πλήγματος. Και αυτή δεν είναι η οροφή. Οι Σέρβοι έχουν μέχρι στιγμής το ρεκόρ όσον αφορά το βεληνεκές των ρουκετών των 122 χιλιοστών έχοντας επιτύχει με τη ρουκέτα G2000/52 βεληνεκές 52 χλμ στο επίπεδο της θάλασσας.

Αυτός ο διπλασιασμός του βεληνεκούς επιτρέπει στα ρουκετοβόλα να ασκούν προβολή ισχύος σε πολύ πιο εκτεταμένες περιοχές, να συνδυάζουν τα πυρά τους πάνω σε συγκεκριμένους στόχους, επιτυγχάνοντας συντριπτικό πλήγμα και μια σειρά από άλλα.

Και μιλάμε για ρουκετοβόλα που ήδη υπάρχουν στο ελληνικό οπλοστάσιο και για ένα τεράστιο υπάρχον απόθεμα ρουκετών που απλά αναβαθμίζεται. Δηλαδή, αναφερόμαστε σε υπάρχοντα συστήματα, η αξιοποίηση των οποίων γίνεται με πολύ μικρό κόστος για αυτό που προσφέρουν και συνακόλουθα είναι ακριβώς αυτό που θέλουμε. Μικρά, φθηνά και απλά πράγματα, τα οποία μπορούν να συνδυαστούν με περιφερειακά συστήματα που μπορούν να κατασκευαστούν στην Ελλάδα, όπως συστήματα συλλογής πληροφοριών και να «κουμπώσουν» στην ελληνική γεωγραφία, συντελώντας σε αυτό ακριβώς που χρειάζεται η Άμυνας της Ελλάδας.

Μια «ταπεινή» επανάσταση στις στρατιωτικές υποθέσεις, κομμένη και ραμμένη στα μέτρα της.
Έτσι λοιπόν, καλά είναι τα Rafale και οι φρεγάτες αλλά αποτελούν την σκεπή του μαχητικού μας οικοδομήματος. Και τα κτήρια χτίζονται από τη βάση και όπλα σαν αυτά που αναφέρθηκαν αποτελούν τη βάση.

* Ο Κωνσταντίνος Γρίβας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Γεωπολιτικής και Σύγχρονων Οπλικών Τεχνολογιών στην Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων. Διδάσκει επίσης Γεωγραφία της Ασφάλειας στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών