Deutsche Welle: Πιο «φτωχή» η σάτιρα χωρίς τον Τραμπ

Για τους παρουσιαστές σατιρικών εκπομπών στις ΗΠΑ ο Ντόναλντ Τραμπ ήταν δώρο εξ ουρανού, καθώς εξασφάλιζε άφθονα κωμικά στιγμιότυπα και υψηλή τηλεθέαση. Όλα αυτά ανατρέπονται με την αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο.

Δύο ημέρες είχαν περάσει από τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Ήταν η πρώτη φορά που ο Στίβεν Κόλμπερτ, παρουσιαστής της ψυχαγωγικής εκπομπής The Late Show και βασιλιάς της αμερικανικής late night ζώνης, δεν είχε καμία διάθεση για χιούμορ. Ακόμη δεν υπήρχε σίγουρο προβάδισμα για κανέναν από τους δύο διεκδικητές της προεδρίας, αλλά αυτό καθόλου δεν εμπόδιζε τον Ντόναλντ Τραμπ να αυτοανακηρυχθεί νικητής των εκλογών. Ο άλλοτε χαρούμενος διασκεδαστής άρχισε να ωρύεται. «Ο Τραμπ θέλει να δολοφονήσει τη δημοκρατία», έλεγε ο Στίβεν Κόλμπερτ. Ούτε ένα καλαμπούρι, ένα υπονοούμενο, ένα δεύτερο επίπεδο σάτιρας.

Εκείνο το βράδυ ο Κόλμπερτ ήταν εκτός ρόλου, όμως το βίντεο της εκπομπής έγινε βάιραλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Ο βασιλιάς της late night ζώνης εμφανίστηκε ντυμένος στα μαύρα, ο ίδιος έλεγε ότι αισθανόταν σαν να πηγαίνει σε κηδεία, ότι είναι «εξαντλημένος». Στον Ντόναλντ Τραμπ αναφερόταν με χαρακτηρισμούς όπως «φασίστας» ή «ο χοντρός με το κόκκινο καπέλο». Ναι, έλεγε ο Κόλμπερτ, κάπου αναμενόταν μία αντιδημοκρατική συμπεριφορά του Τραμπ μετά την κάλπη, αλλά «δεν ήξερα ότι θα πονέσει τόσο πολύ, δεν ήξερα ότι θα μου ραγίσει την καρδιά…»

Μία υποκειμενική προσέγγιση της πολιτικής

Τα προηγούμενα τέσσερα χρόνια κανείς δεν προσέγγιζε τα πεπραγμένα του Τραμπ με τόσο αιχμηρό χιούμορ, όσο ο Στίβεν Κόλμπερτ και οι συνάδελφοί του στη δημοφιλή βραδινή ζώνη των αμερικανικών τηλεοπτικών δικτύων, ιδιαίτερα ο Τρέβορ Νόα με το Daily Show και ο βέρος Νεοϋρκέζος Τζίμι Κίμελ στο Jimmy Kimmel Live! Ακολουθώντας μία καθαρά υποκειμενική, σχολιαστική προσέγγιση της επικαιρότητας, όλα τα late night shows αξιοποιούσαν στο έπακρο τη δημοσιογραφική ελευθερία, αλλά ταυτόχρονα αποκάλυπταν την υποκρισία και τον παραλογισμό της λαϊκιστικής πολιτικής στον Λευκό Οίκο με μεγαλύτερη αμεσότητα ή ωμότητα από οποιαδήποτε αμιγώς ειδησεογραφική εκπομπή. Για παράδειγμα, μιλούσαν ανοιχτά για τo «ψέμα», όχι για την «αναλήθεια» του Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Κόλμπερτ και ο Νόα δεν δίσταζαν να επιδεικνύουν ανοιχτά την αποστροφή τους στο πρόσωπο του Τραμπ. Για πολλούς Αμερικανούς, που είχαν παρόμοια άποψη για τον ένοικο του Λευκού Οίκου, το καυστικό χιούμορ ήταν και η μοναδική διέξοδος για να υπομείνουν την όλη κατάσταση. Τι γίνεται όμως με την αλλαγή φρουράς στον Λευκό Οίκο; Η αλήθεια είναι ότι ένας παρουσιαστής late night show έβαζε πάντοτε στο στόχαστρο της σάτιρας κορυφαίους Αμερικανούς πολιτικούς, αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ούτε με τον Τζο Μπάιντεν. Αυτό που μάλλον θα εκλείψει είναι ο πολιτικός ακτιβισμός που είδαμε στη διάρκεια της θητείας Τραμπ. «Εγώ νομίζω ότι θα αλλάξουν πολλά», λέει από την πλευρά του στην Washington Post ο Ντάνιελ Κέλισον, έμπειρος παραγωγός που έχει δουλέψει με τα μεγαλύτερα ονόματα της βραδινής ζώνης, όπως ο Τζίμι Κίμελ ή παλαιότερα ακόμη και ο Ντέιβιντ Λέτερμαν. «Τα τελευταία χρόνια ο κόσμος έβλεπε late night εκπομπές για να χαλαρώσει από τις αγχωτικές ειδήσεις της ημέρας και το ερώτημα είναι τι θα κάνει όταν οι ειδήσεις θα είναι λιγότερο αγχωτικές». Ο ίδιος πιστεύει ότι οι ίδιες οι βραδινές εκπομπές θα γίνουν λιγότερο πολιτικές, άλλωστε το ίδιο είχε συμβεί στη μεταβατική περίοδο από τον Τζωρτζ Μπους (τον νεότερο) στον Μπαράκ Ομπάμα.

2020, μία ξεχωριστή χρονιά

Ωστόσο, ακόμη δεν έχει τελειώσει το 2020. Όλα δείχνουν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ δεν θέλει να είναι ένας συνηθισμένος πρόεδρος, ούτε καν σε ό,τι αφορά τη μετάβαση στον επόμενο ένοικο του Λευκού Οίκου. Προς το παρόν συνεχίζει να αγωνίζεται για την επανεκλογή του, αν και αυτός ο αγώνας φαίνεται μάταιος. Ορισμένα αμερικανικά μέσα ενημέρωσης εκτιμούν ότι θα θέσει εκ νέου υποψηφιότητα το 2024. Άλλοι πιστεύουν ότι θα ιδρύσει έναν δικό του ειδησεογραφικό οργανισμό, για να προωθήσει την εικόνα του. Ό,τι κι αν συμβεί, φαίνεται ότι οι late night εκπομπές δεν θα χάσουν τον αγαπημένο τους πρωταγωνιστή, θα πρέπει ωστόσο να σκεφθούν σοβαρά πόσο χρόνο θέλουν να του διαθέσουν.

Σύμφωνα με την Washington Post ο Στίβεν Κόλμπερτ δηλώνει «ευτυχής» με το εκλογικό αποτέλεσμα και μάλλον απρόθυμος να ασχοληθεί και στα επόμενα τέσσερα χρόνια με τον Ντόναλντ Τραμπ. Στην εκπομπή του ο «βασιλιάς» της late night ζώνης έλεγε ότι το μόνο που θέλει για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, όπως άλλωστε και πολλοί άλλοι Αμερικανοί, είναι … ένας «βαρετός πρόεδρος».

Μπένο Σβίνγκχαμερ, dpa μέσω Deutsche Welle, επιμέλεια: Γιάννης Παπαδημητρίου
Βερολίνο, Γερμανία

HellasJournal