Η Γερμανία εμπαίζει την Ελλάδα και την Κύπρο και οι λάθος μετατοπίσεις της Αθήνας.

Του ΗΛΙΑ ΣΤΕΦΑΝΑΚΟΥ

Είναι κάτι που έχει ειπωθεί πολλές φορές: σε κρίσιμα θέματα που διαφωνούν τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η λύση που αναζητείται δεν είναι η βέλτιστη, αλλά η λύση που προσφέρει τη μικρότερη αλλαγή εθνικής πολιτικής για το κάθε κράτος μέλος ξεχωριστά.

Δηλαδή μια αλλαγή που εκτός πλαισίου της Ε.Ε. το κάθε κράτος μέλος θα απέρριπτε. Όσο ισχυρότερο το κράτος μέλος, τόσο μικρότερη αλλαγή είναι διατεθειμένο να δεχτεί.

Αυτό θα πρέπει να το λαμβάνουμε σοβαρά υπ’ όψιν όταν πρόκειται να ληφθούν κρίσιμες αποφάσεις, είτε οικονομικής, είτε διεθνούς πολιτικής.
Η Ελλάδα ζητάει κυρώσεις έναντι της Τουρκία τύπου Ρωσίας λόγω Κριμαίας. Ίσως να πρόκειται για μια τακτική που μεγιστοποιεί τις απαιτήσεις για να εξασφαλιστεί έναν minimum αντίδρασης. Είναι δύσκολο, όμως, να αναμένει κανείς πραγματικά από αυτή την Ε.Ε. κάτι τέτοιο.

Το παράδειγμα της Κριμαίας, δυστυχώς για την Ελλάδα και την Κύπρο, δεν είναι ένα επιτυχημένο παράδειγμα. Η περίπτωση της Κριμαίας αποτελεί μια μόνιμη πληγή στη σχέση συνολικά των δυτικών δυνάμεων, όπως αυτές εκφράζονται μέσα από το ΝΑΤΟ, και της Ρωσίας.

Θυμίζουμε ότι από το 2006 όταν πεζοναύτες του αμερικανικού στρατού συμμετείχαν σε στρατιωτική άσκηση του ΝΑΤΟ προκλήθηκαν επεισόδια με αποτέλεσμα την αποχώρηση των πεζοναυτών. Από τότε και μέχρι το 2014 μια σειρά από γεγονότα κλιμάκωναν ή, έστω, συντηρούσαν την ένταση, οπότε και με τη βοήθεια της Ρωσίας ανακηρύχθηκε ανεξαρτησία της περιοχής από την Ουκρανία.

Τα γεγονότα του 2014 ελήφθησαν ως συνολική απειλή ασφάλειας για τα κράτη μέλη του ΝΑΤΟ και της Ε.Ε., από την πλευρά της Ρωσίας. Οι ΗΠΑ πίεζαν, το ΝΑΤΟ πίεζε και η Ε.Ε. επέβαλε κυρώσεις στη Μόσχα. Ο φόβος για συνολική αποσταθεροποίηση της Ουκρανίας και ορισμένων άλλων χωρών της ανατολικής Ευρώπης επικράτησε έναντι του πολιτικού κόστους που θα αναλάμβανε κάθε κράτος μέλος μεμονωμένα στις διμερείς σχέσεις του με τη Ρωσία.

Η Ε.Ε. δεν βλέπει με το ίδιο μάτι την Τουρκία. Ορισμένες χώρες στρουθοκαμηλίζοντας δεν αισθάνονται τον φόβο μιας συνολικής αποσταθεροποίησης στην ανατολική Μεσόγειο από τις προκλήσεις της Τουρκίας απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Η Τουρκία δεν θεωρείται ακόμα απειλή για τη νατοϊκή συμμαχία. Πονοκέφαλος ναι, πρόβλημα ναι, περίπτωση ειδικού χειρισμού ναι, αλλά απειλή όχι. Από τις ΗΠΑ δεν έχει σταλεί κάποιο ξεκάθαρο μήνυμα για σκληρά μέτρα, και όλοι περιμένουν να αναλάβει ο νέος Πρόεδρος. Άρα το κόστος κυρώσεων κατά της Τουρκίας για ορισμένα ισχυρά κράτη μέλη της ΕΕ θεωρείται αυτή τη στιγμή πολύ υψηλό και ήδη προσπαθούν να το αποφύγουν.

Η Ελλάδα και η Κύπρος δεν έχουν να περιμένουν πολλά από την ΕΕ, τουλάχιστον σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. Αν έχουν να περιμένουν κάτι είναι ξεχωριστά από ορισμένα κράτη μέλη και τις ΗΠΑ. Το κόστος που πληρώνουν οι δύο χώρες σε πολιτικό, στρατιωτικό και οικονομικό επίπεδο δεν συγκινεί το σύνολο της Ε.Ε. Δεν αγγίζει την ασφάλειά τους.

Το αναντίστοιχο παράδειγμα της Κριμαίας βοηθάει στην κατανόηση των αντιδράσεων της Γερμανίας, της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Μάλτας, της Πολωνίας και της Ουγγαρίας. Υπό αυτό το πρίσμα ήταν λάθος η εγκατάλειψη του συντονισμού της Αθήνας με το Παρίσι το περασμένο καλοκαίρι, και η ανάπτυξη προσδοκιών ότι η Γερμανία θα βοηθήσει. Ήταν μια μετατόπιση που στο βάθος έβλεπε ενδεχόμενες ευρωπαϊκές κυρώσεις.

Τέτοιες μετατοπίσεις από την Αθήνα έχουν διαψευστεί πολλάκις. Για να αναλάβουν όμως οι χώρες που αντιδρούν υψηλό κόστος πρέπει να υπάρξει συνολική απειλή ασφάλειας και για τις ίδιες ή ενός συνολικού συστήματος απ’ όπου αντλούν τη δυναμική τους. Κι αυτό δεν θα διαπιστωθεί από τις Βρυξέλλες, αλλά από τους συμμάχους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Μέχρι τότε φαίνεται ότι θα υπάρξουν προσπάθειες “μια στο καρφί και μια στο πέταλο” για την Τουρκία.

https://hellasjournal.com/