Μήνυμα Μπάιντεν προς Τουρκία: Αυτά που ξέρατε να τα ξεχάσετε

Αναβαθμίζεται γεωπολιτικά η Ελλάς – Νέες αμερικανικές βάσεις σε Θεσσαλονίκη, Καβάλα, Βόλο, Κρήτη

ΤΟΣΟ η, διαρκείας 30 λεπτών, τηλεφωνική επικοινωνία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, όσο και η πρόσκλησις να επισκεφθεί την Ουάσιγκτων μόλις το επιτρέψουν οι επιδημιολογικές συνθήκες, είναι ενδεικτικές της στρατηγικής αναβαθμίσεως της χώρας. Την ίδια στιγμή, οι προσπάθειες των ΗΠΑ να έλθουν σε κάποια συνεννόηση με την Τουρκία προσκρούουν στην επιμονή του καθεστώτος Ερντογάν να διατηρεί ανοικτούς τους διαύλους με την Ρωσσία και να μην υποχωρεί στο ζήτημα της επιχειρησιακής αναπτύξεως του πυραυλικού συστήματος S 400.

Για τους Αμερικανούς το ζήτημα αυτό της τουρκικής συμπεριφοράς δημιουργεί την ανάγκη στενώτερης στρατηγικής συνεργασίας με την Ελλάδα και αξιοποιήσεως περισσοτέρων βάσεων, προκειμένου να ελέγχεται η έξοδος των στενών του Ελλησπόντου, αλλά και να είναι εξασφαλισμένη η πρόσβασις στον Εύξεινο Πόντο, των πολεμικών πλοίων των ΗΠΑ. Είναι χαρακτηριστικές άλλωστε οι αναφορές του Προέδρου Μπάιντενστον ρόλο της Ελλάδος, ως «κρισίμου συμμάχου» του ΝΑΤΟ, για την σταθερή ανάπτυξη της Ατλαντικής Συμμαχίας στα δυτικά Βαλκάνια και την ανατολική Μεσόγειο. Οι Αμερικανοί άλλωστε, ως κατ’ εξοχήν ναυτική δύναμις, αντιλαμβάνονται καλύτερα από τον καθένα την στρατηγική θέση της Ελλάδος στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων και αντιστοίχων θαλασσίων οδών.

Το ζήτημα των βάσεων αναδεικνύεται επιτακτικά και θα είναι καθοριστικό, αν και δεν έχει γίνει γνωστό αν και σε ποιο βαθμό συζητήθηκε ανάμεσα στους κ.κ. Μητσοτάκη και Μπάιντεν. Είναι όμως γνωστό το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για την Σούδα και γενικώτερα την Κρήτη. Διακαώς επιθυμούν μια συμφωνία πενταετούς τουλάχιστον διαρκείας για την βάση αυτή ώστε μην έχουν ετήσιες ανανεώσεις. Αυτό φέρνει την Ελλάδα σε πλεονεκτική θέση καθώς μπορεί να διεκδικήσει ανταλλάγματα. Αρκεί να ξέρει τι πρέπει να ζητήσει. Η πείρα δείχνει ότι οι Αμερικανοί είναι πρόθυμοι να δώσουν άμεσα και σημαντικά στρατιωτικά ανταλλάγματα. Εάν ζητούμε ανταλλάγματα που απαιτούν την εμπλοκή ιδιωτικού επιχειρηματικού κεφαλαίου, το πολύ που μπορεί να αποκομίσουμε είναι κάποιες «συστάσεις» προς αμερικανικές εταιρείες, οι οποίες θα θέσουν με την σειρά τους σειρά προϋποθέσεων που θα οδηγήσουν σε ατέρμονες διαβουλεύσεις. Και συνήθως σε μηδενικό αποτέλεσμα. Να μην μας διαφεύγει δε, ότι πέρα από την Σούδα, οι Αμερικανοί επιδιώκουν και άλλη βάση στην Κρήτη προκειμένου να την αποσυμφορήσουν. Και αυτό δίδει πρόσθετο πλεονέκτημα στην ελληνική πλευρά. Πέρα όμως από την Κρήτη, το λιμάνι της Αλεξανδρουπόλεως και το αεροδρόμιο της Καβάλας είναι στρατηγικά σημεία για τον έλεγχο του Ευξείνου Πόντου. Παραλλήλως από τον Βόλο μπορούν να ελέγχονται μη επανδρωμένα αεροχήματα(drones) που θα επιχειρούν σε όλη την περιοχή των Βαλκανίων και της Μεσογείου. Τέλος για την αμερικανική πλευρά, είναι σημαντική η αναβάθμισις της αεροπορικής βάσεως του Ακτίου, από όπου επιχειρούν ιπτάμενα ραντάρ του ΝΑΤΟ που παρέχουν ολοκληρωμένη τακτική εικόνα της καταστάσεως στην ευρύτερη περιοχή.

Η ανάπτυξις ελληνο-αμερικανικής συνεργασίας σε όλα αυτά τα επίπεδα, υποβαθμίζει (αν και δεν καταργεί) την αξία της βάσεως του Ιντσιρλίκ στην ανατολική Μικρά Ασία. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τους τελευταίους μήνες οι αναφορές στην βάση αυτή, έχουν εκτοπισθεί από την επικαιρότητα. Και δεν είναι καθόλου τυχαίο, ότι η Ουάσιγκτων επέλεξε να προηγηθεί η επικοινωνία του Τζο Μπάιντεν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αυτής με τον Ταγίπ Ερντογάν την οποία διακαώς επεδίωκε ο τελευταίος. Ήδη τα μηνύματα της αμερικανικής δυσαρεσκείαςεδόθησαν κατά την συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών ΆντονυΜπλίνκεν και ΜεβλούτΤσαβούσογλου. Όλα αυτά προκαλούν στην Άγκυρα εκνευρισμό, ο οποίος επιτείνεται από την συνειδητοποίηση του γεγονότος ότι η σχέσις της με την Αμερική πρέπει πλέον να εντάσσεται σε καθορισμένο πλαίσιο. Ο καιρός της ασυδοσίας των τουρκικών απαιτήσεως φαίνεται πως έχει παρέλθει. «Αυτά που ξέρατε να τα ξεχάσετε» ήταν το ξεκάθαρο μήνυμα Μπάιντεν προς την Τουρκία.Απεναντίας η εμβάθυνσις των ελληνο-αμερικανικών σχέσεων, δεν είναι μόνον προφανής. Η πρόσκλησις προς τον κ. Μητσοτάκη να επισκεφθεί την Ουάσιγκτων σημαίνει ότι υπάρχουν περαιτέρω δυνατότητες που πρέπει να συζητηθούν στο ανώτατο επίπεδο.

Εφημερίς Εστία