Η τραγωδία της Ε.Ε. στην Άγκυρα…

Μια αμήχανη Γερμανίδα και ένας Βέλγος να υποφέρει στη θέση του

«Συμφωνία μετανάστευσης Ε.Ε.-Τουρκίας: μια προσωρινή λύση που διαιωνίζεται» αναφέρει στον τίτλο της η εφημερίδα L’ Opinion σε άρθρο του Mathieu Solal.

Στον υπότιτλο σημειώνει: Οι Βρυξέλλες και η Άγκυρα θα διαπραγματευτούν την παράταση της συμφωνίας που επέτρεψε στην ΕΕ να αντιμετωπίσει την μεταναστευτική κρίση του 2015

Στην Άγκυρα, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ursula von der Leyen και ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Charles Michel, επιβεβαίωσαν την επιθυμία τους να ανανεώσουν τη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας που υπεγράφη το 2016, για να συνεχίσουν να στηρίζουν τα 3,6 εκατομμύρια πρόσφυγες που είναι βρίσκονται στη χώρα, για τα οποία έχουν ήδη αποδεσμευτεί 6 δισεκατομμύρια ευρώ από τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα υποβάλει σύντομα μια νέα οικονομική πρόταση

Μια αμήχανη Γερμανίδα ένας Βέλγος να υποφέρει στη θέση του. Αυτό συγκράτησαν τα περισσότερα ευρωπαϊκά μέσα από την επίσκεψη στην Άγκυρα των Charles Michel και Ursula von der Leyen. Λόγω της αναταραχής για αυτό το διπλωματικό περιστατικό, η κύρια ανακοίνωση της επίσκεψης έμεινε σχεδόν απαρατήρητη. Ωστόσο, η δέσμευση των δύο Ευρωπαίων αξιωματούχων να ανανεώσουν την επίμαχη συμφωνία για το μεταναστευτικό, που επιτεύχθηκε με την Τουρκία το 2016, αξίζει την προσοχή μας.

Η επέκταση της ευρωπαϊκής υποστήριξης για τους πρόσφυγες στο τουρκικό έδαφος δεν εκπλήσσει τον Jérôme Vignon, ερευνητή που ειδικεύεται στη μετανάστευση στο Ινστιτούτο Jacques Delors:

«Η συμφωνία έπαιξε χρήσιμο ρόλο, και βοήθησε την ΕΕ να αποφύγει να εισέλθει σε μια χαοτική κατάσταση που θα δημιουργούσε ακόμη περισσότερες διαιρέσεις μεταξύ των κρατών μελών της. Από ανθρωπιστική άποψη, είναι επίσης επιτυχία όσον αφορά την πρόσβαση στην εκπαίδευση, την υγεία και την απασχόληση. Ωστόσο, η κατάσταση των προσφύγων είναι όλο και πιο εύθραυστη, λόγω της αλλαγής του πολιτικού λόγου προς αυτούς και της οικονομικής κρίσης που μαίνεται στην Τουρκία. Η προστασία τους θα είναι μία από τις προκλήσεις των προσεχών διαπραγματεύσεων».

Μια ανάλυση που δεν συμμερίζεται καθόλου ο ευρωβουλευτής των Ρεπουμπλικάνων (LR) François-Xavier Bellamy, ο οποίος θυμάται πικρά την αποστολή εκατοντάδων μεταναστών από την Τουρκία στα ελληνικά σύνορα τον Φεβρουάριο του 2020. «Η Τουρκία δεν μπορεί να θεωρηθεί ως ο απαραίτητος πάροχος υπηρεσιών για την επίλυση των κρίσεων, στη δημιουργία των οποίων συμμετέχει η ίδια, προκαλώντας δράσεις αποσταθεροποίησης σε όλα τα εξωτερικά της σύνορα. Αντιθέτως, θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε την τρέχουσα ευθραυστότητά της για να επιτύχουμε μια ισορροπία δυνάμεων, επιβάλλοντας κυρώσεις και εξισορροπώντας την πρόσβαση στην ζωτικής σημασίας για αυτήν, ενιαία αγορά, διαθέτοντας όμως τα μέσα για τον έλεγχο των εξωτερικών μας συνόρων. Διαφορετικά, θα συνεχίσουμε να είμαστε ευάλωτοι στον τουρκικό εκβιασμό».

Ανίκανοι να συμφωνήσουν σε μια κοινή μεταναστευτική πολιτική και ακόμα τραυματισμένοι από την κρίση του 2015, οι Ευρωπαίοι θα προσέφεραν, έτσι, στο πιάτο, έναν εξαιρετικό μοχλό διαπραγμάτευσης στον Recep Tayyip Erdogan , ο οποίος δεν δίστασε να τους ταρακουνήσει σε ένα άρθρο που δημοσίευσε το Bloomberg τον περασμένο μήνα . «Αυτός ο μοχλός υπάρχει, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο εντός ορισμένων ορίων, λέει ο Jérôme Vignon. Εάν ο Ερντογάν διοργάνωνε πολύ μεγάλες μεταφορές μεταναστών στην Ευρώπη, τα κράτη μέλη τελικά θα ενώνονταν και θα λάμβαναν κυρώσεις. Θα δημιουργούσε επίσης μεγάλες εντάσεις στο επίπεδο του ΝΑΤΟ, ειδικά με τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ».

Η Άγκυρα βρίσκεται επομένως, σε μια πολύ μικρότερη θέση ισχύος από ό, τι θα μπορούσε να υποθέσει κανείς, όπως φαίνεται και από την έλλειψη ευρωπαϊκής προόδου όσον αφορά τις υποσχέσεις για εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης ή κατάργηση των θεωρήσεων για τους Τούρκους που ταξιδεύουν στην Ευρώπη, οι οποίες, ωστόσο, υπήρχαν στη συμφωνία του 2016.

Ωστόσο, ο μοχλός της μετανάστευσης, παράλληλα με τις οικονομικές αλληλεξαρτήσεις και την παρουσία μιας μεγάλης τουρκικής κοινότητας στην Ευρώπη, και ιδίως στη Γερμανία, προς το παρόν αποθαρρύνει την ΕΕ να δείξει τα δόντια της εναντίον της Τουρκίας.

«Σε αυτό προστίθενται οι συγγένειες μεταξύ των ευρωπαϊκών αυταρχικών κυβερνήσεων και του Erdogan, οι οποίες αποτρέπουν την ομοφωνία που απαιτείται για ανάληψη δράσης, προσθέτει ο πρώην πρέσβης της ΕΕ στην Τουρκία και ερευνητής στη δεξαμενή σκέψη Carnegie Europe, Marc Pierini. Αλλά η πρώτη από τις κυρώσεις, θα ήταν να αποφευχθούν αυτές οι ευγενικές επισκέψεις, με όλες τις παγίδες που συνεπάγονται.

Με την απλή παρουσία τους στην Άγκυρα, οι Ευρωπαίοι παρέχουν εγγυήσεις στο πολιτικό σύστημα του Erdogan, το οποίο είναι άδικο από την άποψη των θεμελιωδών δικαιωμάτων».

L’ Opinion, Mathieu Solal
HellasJournal