Οι νέες περιπέτειες των σκοπίων και οι κραδασμοί στη Συμφωνία των Πρεσπών

Νίκος Μελέτης

APimages

Σε νέες περιπέτειες μπαίνει η Βόρεια Μακεδονία μετά την προαναγγελία παραίτησης Ζάεφ λόγω της ήττας του κόμματος του στις αυτοδιοικητικές εκλογές, καθώς το VMRO φαίνεται ότι έχει εξασφαλίσει τον αναγκαίο αριθμό βουλευτών ώστε να επιβάλει με πρόταση μομφής την ανατροπή της κυβέρνησης, ακόμη και αν ο Ζ. Ζάεφ επιχειρήσει ελιγμό της τελευταίας στιγμής.

Το πολιτικό παρασκήνιο βουλιάζει και πάλι σε σκοτεινές και συχνά ύποπτες συναλλαγές κάτω από το τραπέζι, με υπόνοιες για εξαγορά βουλευτών και υπόγειες παρεμβάσεις ξένων δυνάμεων, με την υποκίνηση εκ νέου εθνοτικών αντιπαραθέσεων, απειλώντας να οδηγήσει τη χώρα σε βαθιά πολιτική κρίση, σε μια στιγμή που έδινε μάχη για να εξασφαλίσει την μεγαλύτερη πρόσδεση με την ΕΕ, με δεδομένο ότι στο άμεσο μέλλον δεν προβλέπεται απόφαση για έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Βόρειας Μακεδονίας.

Όμως η πολιτική αυτή κρίση που ξεσπά στη γειτονική χώρα αναμένεται να έχει επιπτώσεις και στις σχέσεις με την Ελλάδα. Το εθνικιστικό VMRO που ηγήθηκε της καμπάνιας εναντίον της Συμφωνίας των Πρεσπών αν και δεν δηλώνει πλέον ρητά ότι θα επιδιώξει την κατάργηση της, είναι προφανές ότι θα προσπαθήσει να εκμεταλλευθεί τα κενά και τα προβληματικά σημεία της Συμφωνίας προκειμένου να «πουλήσει» τον «Μακεδονισμό» στο εσωτερικό της χώρας και στους οπαδούς του.

Η Αθήνα δια του υπουργού Εξωτερικών Ν. Δένδια στη συνέντευξη του στη «Βραδυνή της Κυριακής» έστειλε πάντως ένα ξεκάθαρο μήνυμα τονίζοντας ότι «οι κυβερνήσεις φεύγουν αλλά οι Συμφωνίες μένουν». Η Αθήνα έχει ξεκαθαρίσει και προς την πλευρά του VMRO ότι κάθε προσπάθεια αθέτησης ή παράκαμψης των υποχρεώσεων που προκύπτουν από την Συμφωνία των Πρεσπών θα έχει συνέπειες και για τις διμερείς σχέσεις αλλά και για τις σχέσεις της Βόρειας Μακεδονίας με την ΕΕ.

Και με την αφορμή της πολιτικής κρίσης στη γειτονική χώρα επιβεβαιώνονται οι ανησυχίες που είχαν εκφραστεί το 2018 όταν η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ υπέγραφε την Συμφωνία των Πρεσπών αφήνοντας ανοικτά μια σειρά ζητήματα και εκκρεμότητες για το... μέλλον, επαφιόμενη στην καλή διάθεση του κ. Ζάεφ.

Σήμερα που είναι ορατό το ενδεχόμενο να αποβληθεί από το πολιτικό σκηνικό της γειτονικής χώρας ο Ζ. Ζάεφ και να αναλάβουν δυνάμεις που ήταν αντίθετες στον συμβιβασμό με την Ελλάδα, είναι ορατός ο κίνδυνος να επιχειρηθεί η διασταλτική ερμηνεία των προβληματικών άρθρων της Συμφωνίας των Πρεσπών προκαλώντας κρίση στις σχέσεις με την Ελλάδα. Η Συμφωνία των Πρεσπών δυστυχώς άφηνε το περιθώριο σε έναν ενδεχόμενο κακόπιστο εταίρο στη Βόρεια Μακεδονία, να βρει τα «παράθυρα» ώστε να επαναφέρει τον «Μακεδονισμό» και να αλλοιώσει ακόμη περισσοτερο και την κουτσουρεμένη erga omnes υιοθέτηση της νέας ονομασίας «Βόρεια Μακεδονία» που προβλέπει η Συμφωνία των Πρεσπών.Εκ των πραγμάτων μια εθνικιστική κυβέρνηση του VMRO θα τροφοδοτήσει την καχυποψία στις διμερείς σχέσεις με την Ελλάδα πολύ περισσότερο όταν ήδη και με την κυβέρνηση Ζάεφ υπήρχαν σημαντικές καθυστερήσεις και αποκλίσεις από την συνεπή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Στα Σκόπια σήμερα αναμένεται ο πρόεδρος του VMRO Χ. Μίτσκοσκι να υποβάλει πρόταση μομφής εναντίον της κυβέρνησης Ζάεφ, καθώς ενώ ο πρωθυπουργός προανήγγειλε την παραίτηση του, ακόμη δεν την έχει υποβάλει επισήμως και υπάρχουν πληροφορίες ότι δέχεται πιέσεις από το περιβάλλον του να ανακαλέσει την απόφασή του.

Οι χειρισμοί του κ. Ζάεφ ήταν παιδαριώδεις καθώς ενώ είχε ακόμη θητεία 2,5 ετών έσπευσε να εκφράσει την απογοήτευση του για την ήττα των υποψηφίων του κόμματος του στις δημοτικές εκλογές χωρίς όμως να έχει Plan B. Και πιθανότατα δεν περίμενε ότι το VMRO θα εξασφάλιζε τόσο γρήγορα την στήριξη και άλλων μικρών κομμάτων της αντιπολίτευσης στην προσπάθεια ανατροπής της κυβέρνησης του.



Βεβαίως, στο κυβερνών SDSM θεωρούν ότι ακόμη το παιγνίδι είναι ανοικτό και ότι δύσκολα θα αποτυπωθεί και σε μια ψηφοφορία για πρόταση μομφής η πλειοψηφία την οποία διατείνεται ότι έχει εξασφαλίσει ο κ. Μίτσκοσκι.

Πάντως, σε κάθε περίπτωση η χώρα έχει εισέλθει σε σοβαρή κρίση. Ακόμη κι αν ο κ.Ζάεφ αλλάξει στάση και η πρόταση μομφής απορριφθεί, θα είναι ένας υπό προθεσμία και υπό συνεχή πίεση πρωθυπουργός που δύσκολα θα μπορέσει να εξαντλήσει την θητεία του σε ένα εκρηκτικό πολιτικό σκηνικό.

Ο ηγέτης του VMRO μπορεί να εξασφαλίσει τις 61 ψήφους που διατείνεται ότι έχει και είναι αρκετοί για την ανατροπή της κυβέρνησης, όμως δεν είναι καθόλου εύκολο να συνθέσει νέα κυβερνητική πλειοψηφία στην οποία θα συμμετέχουν τόσο τα αλβανικά κόμματα «Συμμαχία για τους Αλβανούς-Εναλλακτική» και «BESA» όσο και το ακροαριστερό εθνικιστικό αντιαλβανικό και αντιευρωπαϊκό σλαβικό κόμμα “Levica” (Αριστερά).

Ήδη στα Σκόπια έχει υπάρξει έντονη φημολογία για εξαγορά των βουλευτών από το VMRO και γίνεται μάλιστα λόγος για υπόγεια στήριξη του VMRO από την ρωσική πλευρά, που θέλει να τιμωρήσει τον Ζάεφ και συγχρόνως να ενισχύσει και στη Βόρεια Μακεδονία που είναι χώρα μέλος του ΝΑΤΟ τα πολιτικά και στρατηγικά ερείσματα της.

Όπως εξελίσσονται τα πράγματα η μόνη εναλλακτική για τη χώρα είναι η προκήρυξη νέων εκλογών, αν και πάλι η διαδικασία ορισμού προσωρινής κυβέρνησης που θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές μετά από 100 ημέρες θα είναι πεδίο σύγκρουσης. Ήδη ο κ. Μίτσκοσκι υποστηρίζει ότι βάσει των υπογραφών βουλευτών που έχει συγκεντρώσει θα πρέπει το Mπλοκ υπό το VMRO να έχει τον πρώτο λόγο για τον διορισμό του υπηρεσιακού πρωθυπουργού.

Οι τελευταίες εξελίξεις αναδεικνύουν και το βαθύ ρήγμα στο εσωτερικό της αλβανόγλωσης μειονότητας καθώς υπάρχει σοβαρό κύμα δυσαρέσκειας προς το DUI και τον ηγέτη του Αλι Αχμέτι ο οποίος με τον ένα η άλλο τρόπο συγκυβερνά περισσότερο από δεκαπέντε χρόνια έχοντας διαμορφώσει ένα δικό του προσωπικό κύκλο νομής της εξουσίας. Αυτό το κλίμα είναι που ώθησε και το αλβανικο κόμμα BESA να βρεθεί στο πλευρό του Ζ. Μίτσκοσκι συμβάλλοντας στην προσπάθεια του για ανατροπή της κυβέρνησης Ζάεφ.

https://www.liberal.gr/