Η Ουάσιγκτον είπε “ναι” στην Exxon Mobil

Του ΚΩΣΤΑ ΒΕΝΙΖΕΛΟΥ

Κρίσιμοι θεωρούνται οι επόμενοι μήνες για τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, αρχής γενομένης από τον Νοέμβριο, στη διάρκεια του οποίου αναμένεται να ξεπαγώσει το ενεργειακό πρόγραμμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Και το ζητούμενο είναι ποια θα είναι η αντίδραση της κατοχικής Τουρκίας.

Το καθεστώς Ερντογάν βρίσκεται μονίμως σε επιθετική διάταξη και διά της ισχύος επιχειρεί να επιβάλλει τετελεσμένα. Δεν φαίνεται δε διατεθειμένο να αλλάξει την πρακτική, την οποία υιοθετεί στο πεδίο της προώθησης των σχεδιασμών του.

Στη βάση ενός «οδικού χάρτη», γεγονότων και ενεργειών, που διαμορφώνονται ενώπιον μας, αναμένονται εξελίξεις σε διάφορα πεδία.

Πρώτον, η κυπριακή κυβέρνηση έχει εξαγγείλει επιβεβαιωτικές γεωτρήσεις από την κοινοπραξία Exxon Mobil και Qatar Petroleum, εντός Νοεμβρίου στο θαλασσοτεμάχιο 10 της ΑΟΖ.

• Πληροφορίες αναφέρουν πως η Λευκωσία έχει ενημερωθεί από την αμερικανική εταιρεία ότι η Ουάσινγκτον έχει ανάψει το πράσινο φως για την πραγματοποίηση των γεωτρήσεων. Τούτο σημαίνει πως στάλθηκαν και τα σχετικά μηνύματα προς την Άγκυρα για να μην αντιδράσει.

Δεύτερον, αρχές του 2022 θα προχωρήσει σε γεωτρήσεις η κοινοπραξία ENI-TOTAL, στο θαλασσοτεμάχιο 6 της κυπριακής ΑΟΖ. Η εκτίμηση που υπάρχει είναι πως η Τουρκία θα προχωρήσει σε παράλληλες γεωτρήσεις στο ίδιο θαλασσοτεμάχιο, όπως έπραξε και στο παρελθόν.

Υπάρχει, ωστόσο, πάντα το ενδεχόμενο να προχωρήσει σε παρενόχληση των γεωτρύπανων των δυο εταιρειών. Δοκιμάζοντας με αυτόν τον τρόπο τις αντοχές και την υπομονή της Γαλλίας και της Ιταλίας. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι τον Ιανουάριο του 2018, τουρκικές φρεγάτες είχαν εμποδίσει ιταλικό ερευνητικό σκάφος να προσεγγίσει το θαλασσοτεμάχιο 3 για να πραγματοποιήσει σεισμικές έρευνες. Η Ρώμη, τότε, δεν αντέδρασε. Κάλεσε το σκάφος να αποχωρήσει από την περιοχή.

Τρίτον, η Άγκυρα επανέρχεται σιγά-σιγά στην περιοχή με σεισμικά σκάφη και γεωτρύπανα. Είναι έτοιμη για δράση. Το Oruc Reis στάλθηκε βορείως της Κύπρου. Τα σκάφη Barbaros Hayrettin Paşa Seismic Research Fatih, Kanuni Drilling και το πλοίο Denar-2 ερευνούν στη Μαύρη Θάλασσα. Είναι σαφές πως η Turkish Petroleum Corporation παρουσιάζεται σε πλήρη εγρήγορση.

Παρακολουθώντας τις τουρκικές κινήσεις οι επόμενες ενέργειες της κατοχικής δύναμης διαμορφώνουν ένα… κύκλο γύρω από την Κύπρο. Τα σκάφη, πολεμικά και μη, την περικυκλώνουν δημιουργώντας ένα ασφυκτικό κλίμα γύρω από το νησί.

Είναι ξεκάθαρο και από τη διαδρομή των προκλήσεων πως όλες οι ενέργειες στηρίζονται στο αφήγημα της «Γαλάζιας Πατρίδας» και καλύπτουν τις περιοχές βορείως, νότια και δυτικά της Κύπρου, θέτοντας το νησί σε πολιορκία και συνεχή πίεση. Και τούτο δεν αφορά μόνο την Κύπρο. Μέχρι την Κύπρο ο χάρτης περιλαμβάνει και θαλάσσια περιοχή της Ελλάδος.

Οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι Τούρκοι φαίνεται πως δεν ορρωδούν προ ουδενός. Προχωρούν πρωτίστως με κινήσεις στη θάλασσα. Παράλληλα, σε σχέση με την Κύπρο κινήσεις γίνονται και στο έδαφος. Στην περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου οι εργασίες που πραγματοποιούνται για άνοιγμα αυτού του τμήματος της κατεχόμενης πόλης συνεχίζονται βήμα προς βήμα με στόχο τον εποικισμό της. Οι κατοχικές αρχές με εντολές της Άγκυρας κινούνται με μικρά βήματα για να περιορίζονται και οι αντιδράσεις. Ο σχεδιασμός, όμως, εφαρμόζεται.

– Τι κάνουν Αθήνα και Λευκωσία;

Η Λευκωσία αναζητεί χέρι βοηθείας. Προσπαθεί να εμπλέξει την Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ναι μεν παρουσιάζεται ενοχλημένη με την τουρκική συμπεριφορά αλλά η Κύπρος δεν είναι Κριμαία, ούτε Βενεζουέλα. Οι κυρώσεις κατά της Άγκυρας είναι ακόμη στο περίμενε, παρά τις έντονες προσπάθειες της κυπριακής πλευράς.

Το θέμα παραπέμφθηκε για το Νοέμβριο όπου ο Ύπατος Εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας, Ζοζέπ Μπορέλ, θα ετοιμάσει ένα έγγραφο με μέτρα. Σε αναμονή λοιπόν μέχρι τότε. Άλλωστε από το 2019 αυτό συζητείται.

Η Αθήνα, έχει κάνει στροφή και επιδίδεται στην υπογραφή συμφωνιών με τρίτες χώρες και προβάλλει τούτο ως βήματα υπεράσπισης της κυριαρχίας της. Το ζητούμενο είναι κατά πόσο και η Άγκυρα εκλαμβάνει τούτο με τον τρόπο τον οποίο το προσεγγίζει η Αθήνα.

Εάν, δηλαδή, με τις συμφωνίες, τις οποίες συνάπτει η Ελλάδα θα αλλάξει η κατοχική Τουρκία γραμμή πλεύσης. Εάν αλλάξει συμπεριφορά. Και εάν δεν αλλάξει πώς θα λειτουργήσουν, κατά κύριο λόγο, οι συμφωνίες με ΗΠΑ, Γαλλία;

Είναι σαφές πως στην Άγκυρα γνωρίζουν τα όρια της Αθήνας. Γνωρίζουν πως η Ελλάδα λειτουργεί φοβικά έναντι της Τουρκίας.