Ιστορική ευκαιρία για την Ελλάδα η μεταστροφή των Γερμανών στους εξοπλισμούς

Σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσαν οι δηλώσεις του καγκελαρίου Σολτς για την απόφαση επανεξοπλισμού της Γερμανίας με ένα πρόγραμμα-μαμούθ ύψους 100 δισ. ευρώ. Αυτή η απόφαση για το γερμανικό εξοπλιστικό πρόγραμμα. πρόκειται για μία που θα προκαλέσει γεωπολιτικές αναταράξεις για πολλούς λόγους. Η Ελλάδα θα πρέπει να αναλύσει τις εξελίξεις σωστά και να επιχειρήσει να επωφεληθεί τα μέγιστα. Διότι οι επιπτώσεις στην ελληνική ασφάλεια είναι δεδομένες.

Του Ζαχαρία Μίχα*
(Διευθυντής Μελετών στο Ινστιτούτο Αναλύσεων Ασφάλειας και Άμυνας – ΙΑΑΑ/ISDA)

«Είναι υποχρέωσή μας να μην επεκταθεί ο πόλεμος του Πούτιν στην Ευρώπη. Ο Ρώσος πρόεδρος δεν πρέπει να υποβαθμίζει την αποφασιστικότητά μας στην Ευρώπη και το ΝΑΤΟ. Το εννοούμε πολύ σοβαρά. Δεν πρέπει να αμφιβάλει διόλου για την αποφασιστικότητά μας. Ο γερμανικός ομοσπονδιακός στρατός θα υποστηρίξει τις χώρες του ΝΑΤΟ, τη Λετονία, τη Ρουμανία. Θα λάβουμε μέρος σε μια νέα δύναμη του ΝΑΤΟ στη Σλοβακία. Στέλνουμε πλοία για την ασφάλεια της Μεσογείου και της Βαλτικής, θα υπερασπιστούμε τον εναέριο χώρο των συμμάχων μας».

Ο καγκελάριος ανέφερε ότι η χώρα του μελετάει περισσότερες κυρώσεις εναντίον της Ρωσίας, προσθέτοντας: «Πολύ σύντομα η ρωσική ηγεσία θα νιώσει πόσο υψηλό τίμημα θα πληρώσει. Ο πόλεμος είναι καταστροφικός για την Ουκρανία, αλλά θα αποδειχθεί καταστροφικός και για τη Ρωσία». Κατά τον Σολτς ο Πούτιν με τις ενέργειές του περιθωριοποιεί τη Ρωσία.

Στην κρίσιμη απόφαση για το γιγαντιαίο εξοπλιστικό πρόγραμμα, ο Σολτς δήλωσε ότι η Γερμανία πρέπει να επενδύσει στην ασφάλειά της, στο πλαίσιο μιας μεγάλης εθνικής κινητοποίησης. «Χρειαζόμαστε πλοία, αεροσκάφη και ικανούς στρατιώτες και θα το κάνουμε. Αλλά αυτό κοστίζει, βέβαια, πολλά χρήματα. Θα συγκροτηθεί, όμως, ειδικό ταμείο για την ενίσχυση του γερμανικού στρατού, το οποίο θα ενισχυθεί με 100 δισ. ευρώ».

Η Γερμανία θα επενδύσει στην προστασία από τις κυβερνοεπιθέσεις, θα επενδυθούν χρήματα στις τεχνολογίες επικοινωνιών, θα προχωρήσει σε συνεργασία με τη Γαλλία στην επόμενη γενιά πολεμικών αεροσκαφών (προφανής αναφορά στο πρόγραμμα του μη επανδρωμένου 6ης γενιάς, το FCAS, ενώ μένει να αποδειχθεί εάν θα αφορά και τη θρυλούμενη προμήθεια των αμερικανικών μαχητικών 5ης γενιάς F-35 Lightning II.

ΝΕΟ ΣΙΔΗΡΟΥΝ ΠΑΡΑΠΕΤΑΣΜΑ…
Ας επιχειρήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε τις εξαγγελίες του Σολτς για την ευρωπαϊκή και την ελληνική ασφάλεια: Πρώτη παρατήρηση είναι ότι η εξαγγελία θα επηρεάσει το Κρεμλίνο. Η βασικότερη χώρα της ευρωπαϊκής ηπείρου που είχε επιλέξει συνεργατική προσέγγιση με τη Μόσχα, επιλέγει τη διάρρηξη επί της ουσίας των σχέσεων, παρά την ενεργειακή της εξάρτηση και δεσμεύεται να αλλάξει ρότα! Η εξέλιξη αυτή είναι κολοσσιαίας σημασίας για τις παγκόσμιες ισορροπίες.

Η Γερμανία αποκτά ξεκάθαρο ατλαντικό προσανατολισμό. Η δε αναφορά ότι ο πόλεμος στρέφεται εναντίον του “Ελεύθερου Κόσμου” δίνει ιδεολογικό περιεχόμενο. Γι’ αυτό θα μπορούσε να συνιστά κομβικό σημείο στην έγερση ενός νέου “Σιδηρούν Παραπετάσματος” στην Ευρώπη. Είναι εύλογο να εικάσει κανείς ότι μετά από αυτή την ηχηρή παρέμβαση, το κίνητρο της Μόσχας να αποκλιμακώσει ενισχύεται. Μένει να αποδειχθεί πώς θα κινηθεί.

Δεύτερη παρατήρηση, είναι η ενεργειακή απεξάρτηση που θα επιδιώξει η Γερμανία. Εδώ υπάρχει και μια μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα. Το Βερολίνο ήταν εκ των βασικών εμπνευστών και υποστηρικτών της “πράσινης μετάβασης”, καταργώντας τα πυρηνικά εργοστάσια και επενδύοντας μαζικά σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Η γερμανική βιομηχανία ακολουθούσε. Ωστόσο, με δεδομένο το πρόβλημα βιωσιμότητας που διαπίστωσε πρώτη η Γερμανία αποσύροντας ανεμογεννήτριες, η Ελλάδα θα πρέπει να πιέσει το Βερολίνο να αναγνωρίσει τη σημασία του φυσικού αερίου ως “μεταβατικού καυσίμου”.

Η Γερμανία πρέπει να στηρίξει, σε συνεργασία με τις ΗΠΑ, την ταχεία αξιοποίηση των ελληνικών κοιτασμάτων, προς όφελος της ευρωπαϊκής ενεργειακής ασφάλειας. Ολιγωρία από την Αθήνα δεν συγχωρείται. Οι ευκαιρίες στη ζωή ανθρώπων και κρατών ή τις αντιλαμβάνεσαι και τις αρπάζεις, ή τις αφήνεις και περνούν, παρακολουθώντας αμήχανα. Η κυβέρνηση Μητσοτάκη πρέπει να αντιληφθεί πως αυτό συνδέεται άμεσα με το οικονομικό και το αμυντικό μέλλον της χώρας. Σε αυτό το πλαίσιο, ίσως πρέπει να τεθεί και το ζήτημα της επανεξέτασης του αγωγού EastMed…

Η ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΓΙΑ ΑΜΥΝΑ ΚΑΙ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Η τρίτη παρατήρηση αφορά στις συνέπειες της εξαγγελίας εξοπλιστικού προγράμματος ύψους 100 δισ. ευρώ. Όλα δείχνουν ότι η ρωσική εισβολή προκάλεσε τελικά αυτό που θα ήθελε να αποφύγει. Αποτελεί ευκαιρία για την ελληνική πλευρά που είναι αναγκασμένη να διατηρεί ετοιμοπόλεμες, καλά εξοπλισμένες ένοπλες δυνάμεις για την αποτροπή του τουρκικού αναθεωρητισμού. Οι εξαγγελίες Σολτς ανοίγουν πεδίον δόξης λαμπρόν… Εννοούμε ότι η Γερμανία θα ακούσει με περισσότερη συγκατάβαση το ελληνικό αίτημα χαλάρωσης των δημοσιονομικών κανόνων στο σκέλος που αφορά τις εξοπλιστικές δαπάνες.

Αυτό πρέπει να γίνει όμως με τρόπο που να ευνοεί την ευρωπαϊκή βιομηχανία, της ελληνικής συμπεριλαμβανομένης, η οποία πρέπει να συμμετάσχει και να καταστεί μέρος της εφοδιαστικής αλυσίδας τόσο αμερικανικών όσο και ευρωπαϊκών αμυντικών προϊόντων τεχνολογίας αιχμής. Αυτό θα αποσβέσει μέρος του κόστους του επανεξοπλισμού. Απαιτείται μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, ευρωπαϊκή επιτέλους συναίνεση, καθώς η Ελλάδα έχει ρόλο στην ασφάλεια της Ευρώπης, και αξιοποίηση των ελληνικών υδρογονανθράκων, καθώς από αυτά θα προκύψουν έσοδα που θα καταστήσουν το ελληνικό χρέος βιώσιμο.

Από αυτά τα έσοδα θα χρηματοδοτηθούν και οι απαραίτητοι εξοπλισμοί, με τρόπο που να συμβάλουν στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Οι εξαγγελίες Σολτς θυμίζουν “πολεμική οικονομία“, μια επανάληψη του μεταπολεμικού μοντέλου ανάπτυξης των ΗΠΑ που αναπτύχθηκαν και λόγω των αμυντικών τους βιομηχανιών που τροφοδοτούσαν τον “Ελεύθερο Κόσμο” με οπλικά συστήματα.

Ας φροντίσουμε αυτή τη φορά, να μη συμμετάσχουμε στο παιχνίδι ως απλοί πελάτες. Η γερμανική βιομηχανία έχει συμφέροντα στην Ελλάδα και εξαιρετικά προϊόντα τουλάχιστον στον χερσαίο και τον ναυτικό τομέα. Η δε αναφορά του καγκελάριου στη συνεργασία με τη Γαλλία, ανοίγει τον δρόμο κινήσεων, οι οποίες θα βοηθήσουν στον έλεγχο της τουρκικής συμπεριφοράς, μέσω της αύξησης της αλληλεξάρτησης και του αμοιβαίου συμφέροντος.

Σε αυτό το πλαίσιο, είναι αδιανόητο ο ελληνικός Στρατός να διαθέτει εκατοντάδες τεθωρακισμένα γερμανικής προέλευσης και να μη διαθέτει η χώρα γραμμή παραγωγής. Πολλώ δε μάλλον γραμμή αποτελεσματικής συντήρησης με όλα όσα απαιτούνται, ώστε να εξασφαλίζονται υψηλές διαθεσιμότητες. Υπενθυμίζεται άλλη μια φορά η γαλλογερμανική κοινοπραξία στον χώρο των χερσαίων συστημάτων KMW-Nexter.

Η ελληνική κυβέρνηση οφείλει να πιέσει τη γερμανική, ώστε να αποκτήσει ουσιώδη, όχι προσχηματική και απόλυτα περιορισμένη, όπως στο παρελθόν, βιομηχανική παρουσία. Με γνώμονα τα ελληνικά αμυντικά συμφέροντα, η Αθήνα μπορεί ακόμα και να διεκδικήσει “επιδότηση” της προσπάθειας αυτής. Η συγκυρία φαντάζει ιδανική, καθώς ταιριάζει και με τον ξεκάθαρο ατλαντικό προσανατολισμό του Βερολίνου.

Η συνεργασία με τη Γαλλία πρέπει να αξιοποιηθεί για να πειστούν οι ΗΠΑ ότι είναι προς το συμφέρον τους να διαθέτουν στον ευρωπαϊκό χερσαίο, θαλάσσιο και εναέριο χώρο, αξιόπιστους εταίρους που να μπορούν να σηκώσουν το βάρος της κοινής άμυνας. Και παρά την ξεκάθαρη προειδοποίηση προς τη Μόσχα, οι κινήσεις πρέπει να αποβλέπουν στην αποκλιμάκωση. Τόσο στο μέτωπο στην Ουκρανία όσο και στο γενικότερο πλαίσιο.

Περισσότερα εδώ