Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου πλησιάζει σε «κρίσιμο σημείο»: Για μαζικό αφανισμό δένδρων προειδοποιούν οι επιστήμονες

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, περίπου το ένα πέμπτο του τροπικού δάσους έχει ήδη χαθεί, σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. via pixabay.com/Ronald Kötz

Το τροπικό δάσος του Αμαζονίου πλησιάζει ένα «κρίσιμο σημείο» μετά το οποίο, τα δέντρα μπορεί να αφανιστούν μαζικά, προειδοποιούν ερευνητές.

Σύμφωνα με μια νέα μελέτη, το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου χάνει την ικανότητά του να ανακάμπτει από τις ζημιές που προκαλούν οι ξηρασίες, οι πυρκαγιές και η αποψίλωση των δασών.

Μεγάλες εκτάσεις θα μπορούσαν να μετατραπούν σε σαβάνες, οι οποίες είναι πολύ λιγότερο αποτελεσματικές από τα τροπικά δάση στην απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα από τον αέρα. Το γιγάντιο δάσος παγιδεύει άνθρακα που διαφορετικά θα συνέβαλε στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Ωστόσο, προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι τμήματα του Αμαζονίου εκπέμπουν τώρα περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από όσο μπορούν να απορροφήσουν.

«Χάνεται η υγεία των δέντρων και θα μπορούσαν να πλησιάζουν σε ένα σημείο καμπής, δηλαδή, μια μαζική απώλεια δέντρων», δήλωσε ο Κρις Μπούλτον του Πανεπιστημίου του Exeter.

Τα ευρήματα, που βασίζονται σε δορυφορικά δεδομένα τριών δεκαετιών, δείχνουν ανησυχητικές τάσεις στην υγεία του τροπικού δάσους του Αμαζονίου. Υπάρχουν σημάδια απώλειας της ανθεκτικότητας σε περισσότερο από το 75% του δάσους, με τα δέντρα να χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να ανακάμψουν από τις επιπτώσεις των ξηρασιών που οφείλονται σε μεγάλο βαθμό στην κλιματική αλλαγή, καθώς και από τις ανθρώπινες επιπτώσεις, όπως η αποψίλωση των δασών και οι πυρκαγιές.

Ένας φαύλος κύκλος ζημιών θα μπορούσε να πυροδοτήσει τον μαζικό αφανισμό των δέντρων, δήλωσαν οι επιστήμονες. Αν και η μελέτη δεν προβλέπει πότε θα μπορούσε ο Αμαζόνιος να φτάσει στο σημείο καμπής, οι επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή, τη βιοποικιλότητα και την τοπική κοινότητα θα ήταν καταστροφικές.

Ωστόσο οι ερευνητές προβλέπουν ότι μέσα σε λίγες δεκαετίες, ένα «σημαντικό κομμάτι» του Αμαζονίου θα μετατραπεί σε σαβάνα – ένα πολύ διαφορετικό οικοσύστημα με λιβάδια και δέντρα.

«Ο Αμαζόνιος αποθηκεύει πολύ άνθρακα και όλος αυτός θα απελευθερωθεί στην ατμόσφαιρα, η οποία στη συνέχεια θα συμβάλει περαιτέρω στην αύξηση της θερμοκρασίας και θα έχει μελλοντικές επιπτώσεις στις μέσες παγκόσμιες θερμοκρασίες», δήλωσε ο Μπούλτον, προσθέτοντας ότι η διακοπή της αποψίλωσης των δασών θα συμβάλει σε κάποιο βαθμό στην αντιμετώπιση του προβλήματος.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, περίπου το ένα πέμπτο του τροπικού δάσους έχει ήδη χαθεί, σε σύγκριση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.

«Αυτά τα τελευταία ευρήματα συνάδουν με τα στοιχεία που δείχνουν ότι οι πιέσεις της κλιματικής αλλαγής και της ανθρώπινης εκμετάλλευσης των τροπικών δασών, θέτουν σε κίνδυνο το μεγαλύτερο τροπικό δάσος του κόσμου, το οποίο φιλοξενεί ένα στα 10 είδη που είναι γνωστά στην επιστήμη», δήλωσε στο BBC η Μπόνι Γουέρινγκ του Ινστιτούτου Grantham του Imperial College.

Τα ευρήματα, που βασίζονται σε δορυφορικά δεδομένα από το 1991 έως το 2016, δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό «Nature Climate Change».

Με πληροφορίες από BBC μέσω ertnews.gr, Εύη Τσιριγωτάκη