Το γεωπολιτικό τόξο των λιμανιών στην Β.Ελλάδα και το ενδιαφέρον των Αμερικανών

Γράφουν οι Τάσος Ευαγγελίου, Αντιόπη Σχοινά

Με την ελληνοαμερικανική αμυντική συμφωνία να συζητείται από σήμερα στη Βουλή και να ψηφίζεται την Πέμπτη 12 Μαΐου, αναδεικνύεται το ενδιαφέρον των Αμερικανών για τα λιμάνια της Αλεξανδρούπολη, της Καβάλας αλλά και του Βόλου. Ένα ενδιαφέρον γεωστρατηγικό δεδομένων των εξελίξεων με την εισβολή Πούτιν στην Ουκρανία και την αλλοπρόσαλλη επικίνδυνη αναθεωρητική πολιτική του, αλλά και οικονομικών τόσο εξ αιτίας της μετατροπής της χώρας σε ενεργειακό κόμβο όσο και λόγω της ανάδειξης των εμπορευματικών μεταφορών σε μοχλό ανάπτυξης.

Πρόκειται επί της ουσίας για ένα γεωστρατηγικό παιχνίδι στο οποίο όμως οι οικονομικές παράμετροι δεν μπορούν να παραγνωριστούν τόσο στον τομέα της κομβικής σημασίας της Ελλάδας στις ενεργειακές εξελίξεις που προκάλεσε η εισβολή στην Ουκρανία και των αλλαγών που αυτές προκαλούν στο ενεργειακό μείγμα των χωρών της Ευρώπης όσο και σε αυτών των μεταφορών δεδομένης της προσπάθειας της Κίνας να αναβιώσει τον λεγόμενο δρόμο του μεταξιού.

Η Αλεξανδρούπολη, η Καβάλα αλλά και ο Βόλος εντάσσονται στον σχεδιασμό των Αμερικανών που διαπιστώνουν πως τα τρία αυτά λιμάνια σε συνδυασμό με τη Σούδα δημιουργούν ένα... τόξο το οποίο αποτρέπει ουσιαστικά μια ρωσική διείσδυση ακόμη και μετά το τέλος, όταν αυτό υπάρξει, του αιματηρού πολέμου που το καθεστώς Πούτιν ξεκίνησε οδηγώντας την Ευρώπη σε αποφάσεις που αλλάζουν άρδην τις οικονομίες των χωρών μελών αλλά και τον τρόπο κάλυψης των ενεργειακών αναγκών.

Η Αλεξανδρούπολη και ο Βόλος εντάσσονται στην νέα αμυντική συμφωνία. Η μεν πρώτη ως κόμβος για τις μετακινήσεις δυνάμεων των ΗΠΑ προς τα ανατολικά σύνορα του ΝΑΤΟ ο δε Βόλος δεδομένης της θέσης του πλησίον της Λάρισας και του αεροδρομίου στο οποίο σταθμεύουν και αμερικανικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη αλλά και της ύπαρξης του αεροδρομίου του Στεφανοδικείου. Η Καβάλα εντάσσεται στον σχεδιασμό που αφορά την ενεργειακή απεξάρτηση από τη Μόσχα κάτι που οι ΗΠΑ επεδίωκαν και πριν τις εξελίξεις με την Ουκρανία.

Άλλωστε κατ επανάληψη από τη δεκαετία του 2000 οι Αμερικανοί πρέσβεις αλλά και οι αρμόδιοι υπουργοί των ΗΠΑ που έχουν επισκεφθεί την χώρα μας έκρουσαν τον κώδωνα του κινδύνου για το ενδεχόμενο η Ελλάδα όπως και η Ευρώπη να βρεθούν στην κατάσταση που τελικά ήρθαν τους τελευταίους μήνες. Να αντιμετωπίζουν τον ωμό εκβιασμό της Ρωσίας του Πούτιν που ζητά να αφεθεί ανενόχλητος να καταλάβει και να προσαρτήσει μια ανεξάρτητη ευρωπαϊκή χώρα.

Το λιμάνι της Καβάλας δεν αντιμετωπίζεται με γεωστρατηγικό ενδιαφέρον ως προς τους αμυντικούς σχεδιασμούς ΗΠΑ και ΝΑΤΟ εντάσσεται όμως στο ενεργειακό κομμάτι στο οποίο πλέον επενδύουν όλοι στο πλαίσιο της απεξάρτησης από το φυσικό αέριο της Ρωσίας και τους εκβιαστικούς μηχανισμούς του Πούτιν.

Στο πλαίσιο αυτό και με δεδομένο το αυξημένο ενδιαφέρον η Κυβέρνηση προχωρά σε μια σειρά έργων που αφορούν στη βελτίωση των οδικών και σιδηροδρομικών αξόνων ώστε η υπεραξία που να δημιουργηθεί για τα λιμάνια και για την ευρύτερη περιοχή να είναι σημαντική. Είναι ενδεικτικό άλλωστε πως τουλάχιστον η Καβάλα και ο Βόλος έχουν αποκτήσει το τελευταίο διάστημα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για ξένους επενδυτές που ταυτίζοντας με αυτούς που μετέχουν στο διαγωνισμό για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης.

Η βόρεια Ελλάδα ανακτά τον κομβικό της ρόλο και πλέον γίνεται αισθητή η προσπάθεια απεγκλωβισμού της από την προπαγάνδα που επί σειρά ετών στήθηκε μέσα από μηχανισμούς υποκειμένους από την Ρωσία με προμετωπίδα την Ορθοδοξία. Οι εξελίξεις φέρνουν μπροστά τον γεωστρατηγικό ρόλο της χώρας συνολικά και λειτουργούν αποτρεπτικά προς δυνάμεις – θιασώτες της λογικής Πούτιν. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός πως η Τουρκία, όπως και η Ρωσία, έχουν αντιδράσει στην αμυντική συμφωνία που επανακαθορίζει τον στρατηγικό ρόλο της Αλεξανδρούπολης.

Αυτό που προκαλεί ερωτήματα όμως είναι η στάση του ΣΥΡΙΖΑ που έχει δηλώσει ότι θα την καταψηφίσει την Πέμπτη στη Βουλή και προς το παρόν δεν έχει αλλάξει θέση, παρά τις εξελίξεις με την εισβολή Πούτιν στην Ουκρανία και τις αποκαλύψεις που βλέπουν το φως της δημοσιότητας για το ρόλο μηχανισμών στην περιοχή της Βορείου Ελλάδας.

Μιλώντας για δήθεν επ' αόριστον παραχωρήσεις ο Αλέξης Τσίπρας πρόσφατα υποστήριξε ότι «Ο κ. Μητσοτάκης είναι ο πρώτος πρωθυπουργός που παραχωρεί επ’ αόριστον στρατιωτικές εγκαταστάσεις στις ΗΠΑ (Σούδα, Αλεξανδρούπολη, Λάρισα, Βόλο), χωρίς να διαπραγματευτεί συγκεκριμένα ανταλλάγματα. Την ίδια στιγμή, η Τουρκία του Ερντογάν δεν αναβαθμίζει μόνο τον διεθνή της ρόλο ως μεσολαβήτριας στον πόλεμο της Ουκρανίας, αλλά και τη σχέση της με τις ΗΠΑ. Και αναμένει να παραλάβει νέα πολεμικά αεροσκάφη F-16 από τις ΗΠΑ. Με δυο λόγια, εμείς, βασιλικότεροι του βασιλέως, θα δίνουμε βάσεις και στέλνουμε όπλα στην Ουκρανία και οι ΗΠΑ θα στέλνουν μαχητικά στην Τουρκία για να πετούν πάνω από τα ελληνικά νησιά. Δεν το λες και θετική εξέλιξη όλο αυτό».

Μάλιστα εμφανίσθηκε να καλεί τον πρωθυπουργό στη συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο να «απαιτήσει την ακύρωση παράδοσης αμερικανικών μαχητικών F-16 στην Τουρκία. Και εγγυήσεις ασφάλειας για Ελλάδα και Κύπρο έναντι της τουρκικής επιθετικότητας».

Σε κάθε περίπτωση οι διαδικασίες προχωρούν. Ο διαγωνισμός για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης είναι σε εξέλιξη και αναμένεται να ακολουθήσει και το λιμάνι της Καβάλας ενώ και ο Βόλος βρίσκεται σε φάση ωρίμανσης. Συγκεκριμένα:

Αλεξανδρούπολη - Καβάλα

Η επόμενη μέρα για την περιοχή αφορά άμεσα στα λιμάνια της Αλεξανδρούπολης και της Καβάλας. Στο μεν πρώτο είναι σε εξέλιξη ο διαγωνισμός, ενώ στην Καβάλα ανακοινώθηκε ο προτιμητέος επενδυτής που είναι κοινοπραξία «International Port Investments Kavala»,.

Όπως αναφέρετε στο νέο, αναθεωρημένο, επιχειρησιακό πλάνο του ΤΑΙΠΕΔ που εγκρίθηκε μέσα στον Απρίλιο από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής, όσον αφορά τον λιμένα Αλεξανδρούπολης ολοκληρώνονται προσεχώς τα συμβατικά κείμενα και εντός Q2 θα έρθουν δεσμευτικές

Ο λιμένας Φίλιππος Β΄ στην Καβάλα μπαίνει πλέον σε μια νέα αναπτυξιακή τροχιά, με την υπο-παραχωρησιούχο κοινοπραξία «International Port Investments Kavala», η οποία απαρτίζεται από τις εταιρείες Black Summit Financial Group - EFA Group - ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, να δεσμεύεται για σειρά επενδύσεων για την ανάπτυξή του.

Το οικονομικό αντάλλαγμα ανήλθε σε 33,9 εκατ. και κατά τη διάρκεια της υπο-παραχώρησης, αναμένεται να υλοποιηθούν επενδύσεις της τάξης των 36 εκατ. Ευρώ.

Το λιμάνι του Βόλου

Μέχρι το τέλος Ιουνίου αναμένεται σύμφωνα με το νέο αναθεωρημένο επιχειρησιακό σχέδιο του ΤΑΙΠΕΔ που εγκρίθηκε από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής να ξεκινήσουν οι διαδικασίες για την πρόσκληση ενδιαφέροντος για το λιμένα Βόλου.

Το λιμάνι του Βόλου βρίσκεται στον Παγασητικό Κόλπο στην κεντροανατολική ηπειρωτική Ελλάδα με κύρια δραστηριότητα την διακίνηση ερμπορευματοκιβώτιων, ενώ διακινείται και γενικό φορτίο, ξηρό χύδην. Επίσης εξυπηρετεί τις ακτοπλοϊκές συνδέσεις προς τα Νησιά των Σποράδων.

Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία στην ιστοσελίδα του ΤΑΙΠΕΔ διαθέτει 204 θέσεις ελλιμενισμού γιοτ και παρέχει υπηρεσίες κρουαζιέρας.

Το premarketing που έχει γίνει για την αποκρατικοποίηση του ΟΛΒ, δείχνει ενδιαφέρον έχουν περίπου οι ίδιες κοινοπραξίες με τα λιμάνια της Βορείου Ελλάδος, δηλαδή Αλεξανδρούπολη, Καβάλα, Ηγουμενίτσα.

Στον ΟΛΒ το ΤΑΙΠΕΔ θα διαθέσει το 67% των μετοχών του λιμένα και πλέον προχωρά η διαδικασία καθώς πρόσφατα έκλεισε και η εκκρεμότητα που σχετίζονταν με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, το οποίο ήθελε να δεσμεύσει μέρος της χερσαίας ζώνης του λιμένα προκειμένου να δημιουργηθούν εγκαταστάσεις εκπαίδευσης πεζοναυτών. Εν τέλει το κέντρο θα μεταφερθεί στην Αγχίαλο και η χερσαία ζώνη του λιμένα παραμένει στο ΤΑΙΠΕΔ.

Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης

Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης δεν έχει εντάσσεται σε σχέδια ενδιαφέροντος του αμερικανικού παράγοντα. Το ιδιοκτησιακό του καθεστώς έχει λειτουργήσει αποτρεπτικά χωρίς φυσικά αυτό να αφορά στη διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων και προϊόντων. Γεωστρατηγικά όμως έχει απενταχθεί θα έλεγε κανείς από σχεδιασμούς που αφορούν την άμυνα και την ενέργεια.

Άλλωστε η δημιουργία του ως άνω τόξου ουσιαστικά παρακάμπτει ένα από τα μεγαλύτερα λιμάνια της χώρας. Οι δε αναφορές του πρώην, πλέον Αμερικανού πρέσβη, για τις εξελίξεις που έλαβαν χώρα αναφορικά με ένα από τα κεντρικά λιμάνια έχουν δείξει τουλάχιστον τις θέσεις του αμερικανικού παράγοντα.

Βέβαια η ελληνική πλευρά δίνει βάρος στην ευρύτερη περιοχή και στο πλαίσιο αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη ένα πρόγραμμα έργων ύψους περίπου 5 δισ. ευρώ που αφορά την πόλη αλλά και την ευρύτερη περιοχή. Πρόκειται για το FlyOver Περιφερειακής Θεσσαλονίκης, έργο - ΣΔΙΤ με προϋπολογισμό 377 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ), το Μετρό της Θεσσαλονίκης το οποίο αναμένεται να παραδοθεί στο τέλος του 2023 και αποτελείται από τη βασική γραμμή μήκους 9,6 χιλιομέτρων με 13 σταθμούς και την γραμμή Καλαμαριάς μήκους 4,8 χιλιομέτρων με 5 σταθμούς.

Τον οδικό άξονα Θεσσαλονίκη-Κασσάνδρα ολοκληρώνει το έργο Μουδανιά-Ποτίδαια και εκτιμάται ότι θα δοθεί σε χρήση στις αρχές του καλοκαιριού

Το έργο Θέρμη - Γαλάτιστα ολοκληρώνει τον άξονα Θεσσαλονίκη-Πολύγυρος και το έργο θα ολοκληρωθεί το φθινόπωρο. Το έργο που αναβαθμίζει τον αυτοκινητόδρομο Αιγαίου είναι η γέφυρα Αλιάκμονα, ενώ ο Οδικός Άξονας Θεσσαλονίκη-Έδεσσα αφορά σε οδικό έργο - ΣΔΙΤ συνολικού μήκους περίπου 80χλμ και προϋπολογισμού 419 εκατομμυρίων ευρώ, στο οποίο περιλαμβάνεται και η λειτουργία και η συντήρηση.

Η οδική σύνδεση ΟΛΘ-ΠΑΘΕ, αφορά την σύνδεση του 6ου προβλήτα του ΟΛΘ όπου βρίσκεται σε εξέλιξη η ολοκλήρωση του, έργο 170 εκατ. ευρώ που θα διπλασιάσει την ικανότητα υποδοχής και μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, με το δίκτυο αυτοκινητόδρομων της χώρας και συνδυάζεται με την σιδηροδρομική σύνδεση ΟΛΘ που προκηρύχθηκε από την ΕΡΓΟΣΕ. και το έργο σύνδεσης του ΟΛΘ με το σιδηροδρομικό δίκτυο της χώρας.

Να σημειωθεί ότι την ίδια ώρα προχωρά ο οδικός άξονας Δράμας – Αμφίπολης και τον οδικό άξονα Θεσσαλονίκης – Έδεσσας ενώ στην περιοχή ανήκει και ένα από τα πέντε μεγάλα έργα άρδευσης και αντιπλημμυρικής θωράκισης το φράγμα του Χαβρία στη Χαλκιδική. Προωθείται δε και σειρά κτιριακών έργων που περιλαμβάνουν το cluster του Δικαστικού Μεγάρου Κεντρικής Μακεδονίας, 17 σχολεία που θα κατασκευαστούν στην Κεντρική Μακεδονία, την Αστυνομική Διεύθυνση Βέροιας και για το ένα από τα δυο clusters των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Κέντρων της Πολιτικής Προστασίας.

https://www.liberal.gr/