Η Εποποιία του 1940-41 και η θυμωμένη Παναγιά

του Αντιστρατήγου ε.α. Ευάγγελου Τσίρκα

28η Οκτωβρίου 1940.
Επική παρουσία των Ελλήνων στα βουνά της Βόρειας Ηπείρου, της Μακεδονίας και Θράκης, με την αποδοχή από τους πολίτες της Χώρας του ΟΧΙ για υποταγή μας στον ιταμό επιβουλέα της εθνικής ανεξαρτησίας και εδαφικής μας ακεραιότητας.

Είχε προηγηθεί ο τορπιλισμός της ΕΛΛΗΣ στο λιμάνι της Τήνου την 15η Αυγούστου 1940 κατά την γιορτή της Μεγαλόχαρης, μία πράξη γεμάτη δειλία, προχειρότητα, ανοησία και χωρίς να εξυπηρετεί κάποιον πολιτικό, διπλωματικό ή στρατιωτικό σκοπό, αφού οδήγησε σε αντίθετα αποτελέσματα από τα επιδιωκόμενα από τον ιταλικό φασισμό. Μία άφρων πράξη κατώρθωσε να ξεσήκωσει τον ελληνικό κόσμο, ανήψωσε το ηθικό του στρατεύματος, το οποίο σχεδόν φανάτισε και μάλιστα λόγω προσβολής του θρησκευτικού του συναισθήματος και κυρίως “ θύμωσε” την Παναγία, που αποφάσισε να τιμωρήσει τον μωρό, με μία επαίσχυντη ήττα.
Ποιος έκανε την ανόσια και δειλή αυτή πράξη; Ουδείς αμφιβάλλει; Η δειλή πράξη έχει αποτυπωμένη την ταυτότητά της στον τρόπο εκτελέσεώς της. Η έρευνα που έγινε στο βυθό του όρμου αμέσως την επόμενη ημέρα, θα φέρει στο φως ως επισκεπτήριο του δολοφόνου τα κομμάτια από τις τορπίλλες, με πάνω αριθμό μητρώου και στοιχεία ιταλικά.

Κι όμως, αν και αμφιβολία δεν χωράει, η ελληνική κυβέρνηση αποφασίζει να μην φανερώσει την αλήθεια, για ν` αποφύγει κάθε προστριβή. Σε ανακοινωθέν της δηλώνει πως δεν κατόρθωσε να εξακριβώσει την εθνικότητα του υποβρυχίου που χτύπησε την "ΈΛΛΗ".

(Άγγελος Τερζάκης, Ελληνική Εποποιία 1940-1941).

Ποιά ήταν η Ελλάδα του 1940
Χώρα που μόλις είχε βγει από μία μεγάλη καταστροφή, ένα ξεριζωμό από την κοιτίδα της, την Ιωνία, πάμπτωχη, με 1,5 εκατομύρια πρόσφυγες ( “πρόσφυγκες” τους ονόμαζε ο πληθυσμός της παλαιάς Ελλάδος, μαζί με πολλά άλλα όχι ιδιαίτερα κόσμια επίθετα), με χαμηλό ηθικό και διαλυμένο το ελληνικό στράτευμα.
Γνωστή η αναγεγραμμένη στα πρακτικά του Ανωτάτου Στρατιωτικού Συμβουλίου διατύπωση του Α/ΓΕΣ στρατηγού Οθωναίου ότι η “ κατάσταση στο στράτευμα είναι αυτόχρημα τραγική”.
Ακολούθησε η περίοδος της καλουμένης δικτατορίας του Μεταξά, κατά την οποία με εργώδη προσπάθεια και πολλές θυσίες από τον ελληνικό λαό συγκεντρώθηκαν τα αναγκαία ποσά για την υλική προετοιμασία του στρατεύματος, ενόψει της βεβαίας νέας πολεμικής περιπετείας της Χώρας.
Από την άλλη πλευρά των Ιταλών υπήρξε υπεροψία και υποτίμηση του αντιπάλου. Τα 8.000.000 λόγχες και μερικές εκατοντάδες αεροσκάφη ήταν η βεβαιότητα για περίπατο στα ελληνικά εδάφη (1).
Παραθέτω απόσπασμα επιστολής του Μπαντόλιο προς τον πολιτικό και στρατιωτικό κυβερνήτη των Δωδεκανήσων Ντε Βέκκι. Εγραφε την 22α Οκτωβρίου 1940:
« Αγαπητέ Ντε Βέκκι. Στις 28 αρχίζει η επιχείρηση-τιμωρία κατά της Ελλάδος. Αυτά τα γουρούνια οι Έλληνες, θα έχουν την περιποίηση που τους αξίζει. Φυσικά θα υπάρξει μια αντίδραση του αγγλικού στόλου και αεροπορίας. Καλώς να μας έλθουν. Είμαστε έτοιμοι να τους υποδεχτούμε. Για το Αιγαίο, είμαι ήσυχος. Εκεί είσθε εσείς και οι θαυμάσιοι στρατιώτες σας. Από τα μεσάνυχτα της 27 προς την 28 τορπιλίζετε κάθε τι που φέρει ελληνική σημαία. Ζήτω η Ιταλία, ζήτω ο Βασιλιάς-Αυτοκράτορας της, ζήτω ο Ντούτσε ».
Από την απλή ανάγνωση προκύπτει η πλήρης υποτίμηση εκ μέρους των Ιταλών της πολεμικής ικανότητος και αξιόμαχου του ελληνικού στρατεύματος ( ουδαμού αναφέρεται η Ελλάδα, ως παράγων αντίστασης στην επιστολή), γεγονός που σηματοδοτεί το μεγαλύτερο ίσως λάθος ενός στρατιωτικού ηγέτου. Η Ελλάδα στην εξέλιξη απέδειξε εμπρακτα την απόφασή της για αγώνα, όπως προκύπτει από τις απώλειες των μαχίμων τμημάτων και του αμάχου πληθυσμού (3) και την έμπρακτη πρόθεση και διάθεση για αντίσταση (4) κατά την ακολουθήσασα περίοδο της τετραπλής κατοχής της Χώρας από τους Αλβανούς, Βουλγάρους, Γερμανούς και Ιταλούς.

Η σημασία της ημέρας και μερικές σκέψεις
Η σημασία της ημέρας, τα ιστορικά στοιχεία της οποίας παραλείπω ως προφανώς γνωστά, μας επιβάλλουν μερικές σκέψεις τις οποίες θέλησα να διατυπώσω στη σημερινή μας εκδήλωση.
Στις κρίσιμες στιγμές του λοιπόν, αυτό το Ευλογημένο Κράτος, η αγαπημένη μας Ελλάδα, ευτύχησε να βρει τους Μεγάλους αγωνιστές της εθνικής παλιγγενεσίας και μετά τον Καποδίστρια, αργότερα το Χαρίλαο Τρικούπη και τον Ελευθέριο Βενιζέλο και να μεγαλουργήσει. Οι Βαλκανικοί πόλεμοι την διπλασίασαν, το όνειρο των «δύο Ηπείρων και των πέντε θαλασσών», συνέχεια της «Μεγάλης Ιδέας» του Ιωάννη Κωλέττη, φάνηκε ότι για μια στιγμή μπορούσε να γίνει πραγματικότητα. Δυστυχώς τα όνειρά μας αυτά διαλύθηκαν με την τραγική καταστροφή μας στην Μικρά Ασία το 1922. Και το Αλβανικό Έπος, πιστοποίησε για άλλη μια φορά ότι ο Έλληνας, όταν είναι ενωμένος μπορεί να κάνει θαύματα και να γράφει εποποιίες.

Ελλάδα του 2009
Και δημιουργήθηκε η σημερινή Ελλάδα. Με κατοίκους, οι οποίοι φοβάμαι ότι έχουν πολύ μικρή σχέση με τους γίγαντες που προηγήθηκαν.
Και με το μέγα ερώτημα.

Που πάμε ;
Τι έχει άραγε απομείνει από τη δόξα των προγόνων μας, παλαιών και νέων. Πώς αντιμετωπίζουμε οι νέοι Έλληνες τις προκλήσεις των καιρών, σε σχέση με τους ήρωες, που έδιναν τη ζωή τους, χωρίς κανένα δισταγμό, για να υπερασπισθούν την Πατρίδα τους και το τιμημένο πανί της Ελληνικής σημαίας, την οποία σήμερα νεαροί Έλληνες απαξιώνουν και προσβάλλουν βαναύσως, καίοντάς την μπροστά στην πύλη του Πολυτεχνείου, ή αμαυρώνουν το αγιότερο χώρο μας, το Μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτου, με το Κράτος να θεάται και τους «προοδευτικούς» και τους «αντιεξουσιαστές» να καλύπτουν την πράξη τους με θεωρητικές αοριστολογίες και σοφιστίες.
Ζούμε σε μία περίοδο, όπου τα καλούμενα εθνικά μας ζητήματα βρίσκονται σε εξελικτική καμπή.
Η γεωστρατηγική μας θέση μας έχει «καταδικάσει» να είμαστε στο κέντρο των γεγονότων. Σταυροδρόμι η Ελλάδα μεταξύ των τριών Ηπείρων, δέχθηκε τις επιρροές και τα προβλήματα της ανθρωπότητος, από την πρώτη μέρα της παρουσίας της εδώ. Και είμαστε υποχρεωμένοι να ζούμε με αυτή την πραγματικότητα. Οι κίνδυνοι πάντα σοβαροί θα υπάρχουν στον χώρο μας. Ό,τι και να λυθεί, κάτι νέο θα παρουσιασθεί ως απειλή για την επιβίωση του Έθνους μας. Τα Βαλκάνια, πηγή αναταραχών και συγκρούσεων, εξακολουθούν και σήμερα να είναι ένας προβληματικός χώρος για τον κόσμο ολόκληρο.
Εδώ ζούμε. Χωρίς να θέλω να κινδυνολογήσω, οι απειλές είναι πολλαπλές και από όλες τις κατευθύνσεις. Την παρελθούσα 20ετία «καλύφθηκε» μερικώς το σοβαρό προβλήμα με την Αλβανία, ανοίχθηκε μια καλή προοπτική συνεργασίας με την Βουλγαρία, μια κατάσταση η οποία εξυπηρετεί και τις δύο χώρες, ενώ παραμένει ενεργό το μεγάλο ζήτημα της ονομασίας του κράτους των Σκοπίων. Έγινε εμφανής η απροκάλυπτη απειλή από την Τουρκία, η οποία αποβάλλοντας το φραστικό της προσωπείο, πέρασε και σε πράξεις ενόπλου βίας, όπως αυτή που είδαμε με την κινητοποίηση της στρατιωτικής της μηχανής και την παρουσία στρατιωτικής δυνάμεως σε Ελληνικά νησιά. Σε αυτά τα γεωπολιτικά και γεωστρατηγικά προβλήματα, προστέθηκαν και τα εσωτερικά μας προβλήματα, με κύριο και προεξάρχον αυτό της παράνομης και λαθραίας μετα- νάστευσης και η μεγάλη διεθνής οικονομική κρίση.

Τι πρέπει να γίνει;

Η απάντηση στο κρίσιμο αυτό ερώτημα, εύκολη από θεωρητικής τουλάχιστον απόψεως, είναι εξαιρετικά δύσκολη στην πρακτική της υλοποίηση. Κατά την άποψή μου, απαιτείται πριν από όλα τα άλλα, να προβούμε σε μια επισκόπηση των προβλημάτων μας και να προσπαθήσουμε να ξαναβρούμε την αυτογνωσία και τον αυτοσεβασμό μας. Να εγκαταλείψουμε τα επουσιώδη και επιφανειακά και να ασχοληθούμε με τα κύρια και ουσιώδη.
Επιγραμματικά αναφέρω μερικά από τα μέτρα τα οποία θεωρώ ότι μπορούν να συμβάλλουν στην λύση προβλημάτων και αδιεξόδων, όπου αυτά υπάρχουν.
-. Να χαραχθεί κοινή εθνική στρατηγική στα εθνικά μας θέματα και να υπάρξει ομοφωνία στην αντιμετώπιση τους, έξω από σκοπιμότητες και πολιτικά κέρδη ή απώλειες. Δεν έχουμε περιθώρια και πολυτέλεια πολιτικών αντιπαραθέσεων στα θέματα αυτά, στα οποία προσθέτω και το μεγάλο διεθνές πρόβλημα των ημερών, την μεγάλη οικονομική κρίση, από την οποία επηρεάζεται και η χώρα μας.
-. Να αναληφθεί συντονισμένη και όχι αποσπασματική προσπάθεια ενημερώσεως της διεθνούς κοινής γνώμης για τα προβλήματά της περιοχής και τα νόμιμα και απαράγραπτα δίκαια μας, με επισήμανση κυρίως των ωφελημάτων τα οποία οι Τρίτοι πρέπει να προσδοκούν από την δικαίωση των δικών μας αιτημάτων.
-. Να αποβάλλουμε την τακτική των κραυγών, της υστερίας και τη συνεχή απόδοση των ευθυνών για όλα τα μη ορθώς συμβαίνοντα στον χώρο μας, στους «κακούς» τρίτους. Να αναλογισθούμε τις δικές μας ευθύνες και να τις καταλογίσουμε στους εαυτούς μας με διάθεση αντικειμενικής αυτοκριτικής.
-. Να γίνει ηθική προπαρασκευή του Έθνους για την αντιμετώπιση δυσμενών καταστάσεων, να ξαναβρούμε τα χαμένα ιδανικά μας και να εξέλθουμε από τον ακραίο ευδαιμονισμό στον οποίο έχουμε περιέλθει.
Το Υπουργείο Παιδείας έχει σημαντικό ρόλο στο τομέα αυτό. Να χαράξει τις προδιαγραφές του ποιόν Έλληνα θέλουμε και να τον δημιουργήσουμε ανάλογα. Πρέπει να επανεξετάσει τα εκπαιδευτικά προγράμματα σε όλη την κλίμακα της εκπαιδεύσεως, προκειμένου ο Έλληνας να αποκτήσει τον αυτοσεβασμό του και να τοποθετηθεί ορθά έναντι των προβλημάτων της πατρίδας του. Να σταματήσουν οι πρόχειροι αυτοσχεδιασμοί, όπως ζήσαμε πρόσφατα με το γνωστό βιβλίο της ιστορίας και να διαπαιδαγωγήσουμε τους νέους μας με σωστούς εθνικούς και διεθνείς οραματισμούς.
Στον ίδιο χώρο, ευθύνη και ιδιαίτερη συμμετοχή έχει και η Ελληνική Ορθόδοξος Εκκλησία με τη διαχρονική συμμετοχή της στους αγώνες του Έθνους(4) .
-. Τα ΜΜΕ να αναλάβουν περισσότερο υπεύθυνο ρόλο(5) στην ποιοτική αναβάθμιση και σωστή ενημέρωση του Έλληνα.
-. Να αντιληφθούμε ότι η Εθνική Άμυνα χρειάζεται θυσίες προσωπικές και οικονομικές. Απαιτείται να ενισχύσουμε τις Ένοπλες Δυνάμεις της χώρας για την υλοποίηση των αναγκαίων εξοπλιστικών προγραμμάτων για τον εκσυγχρονισμό τους, προκειμένου να λειτουργήσει αποτελεσματικά η αποτροπή στην ειρήνη και να ανταποκριθούν με επιτυχία στις πολεμικές επιχειρήσεις, όταν αυτό καταστεί αναγκαίο, πράγμα που απευχόμαστε. Να τις αφήσουμε έξω από τις πολιτικές αντιπαραθέσεις, να αποφύγουμε τις κομματικοποιήσεις των στελεχών και κυρίως να τις αφήσουμε μόνοι να ρυθμίζουν τα του οίκου τους. Η ιστορία διδάσκει ότι όποτε οι Ενοπλες Δυνάμεις εκτράπηκαν από την κύρια αποστολή τους, μόνο κακά και τραγωδιες προξενήθηκαν.
Πολλά από όσα ανάφερα σήμερα έχουν βγει στην δημοσιότητα ή έχουν επισημανθεί από αρμόδιους, προς αρμόδιους. Και κατά τα Ελληνικά δεδομένα κανείς δεν τους έχει δώσει σημασία. Κάποτε όμως πρέπει να σοβαρευτούμε, αν δεν θέλουμε να αντιμετωπίσουμε προβλήματα, που μπορεί να εξελιχθούν σε εθνικές τραγωδίες.
Να θυμίσω στο σημείο αυτό τις συνεχώς αυξανόμενες αξιώσεις της Τουρκίας στην Κύπρο και την Ελλάδα, την συμπεριφορά της Τουρκίας προς το Οικουμενικό Πατριαρχείο και την εκκλησία της Κύπρου και τις αξιώσεις της στο Αιγαίο και την Δυτική Θράκη.
Προβληματισμός σε όλους μας για αυτή την στάση της Τουρκίας. Προβληματισμένος και ο μεγάλος μας ποιητής Γιώργος Σεφέρης, ο οποίος στο πόνημά του «Δοκιμές» διερωτάται: «Είμαστε ένας λαός με παλικαρίσια ψυχή, που κράτησε τα βαθιά κοιτάσματα της μνήμης του σε καιρούς ακμής και σε αιώνες διωγμών και άδειων λόγων. Τώρα που ο τριγυρινός μας κόσμος μοιάζει να θέλει να μας κάνει τρόφιμους ενός οικουμενικού πανδοχείου, θα την απαρνηθούμε άραγε αυτή τη μνήμη; Θα το παραδεχτούμε τάχα να γίνουμε απόκληροι»;
Προσωπικά πιστεύω ότι ο Έλληνας θα βρει τον δρόμο του, όπως αυτός χαράχθηκε από τους ήρωες προγόνους μας και ότι το παράδειγμα των αθανάτων αγωνιστών της επικής 28ης Οκτωβρίου 1940, αν χρειασθεί θα βρει μιμητές στους νέους Έλληνες.
Και αντίθετα με τους ποιητές, είμαι αισιόδοξος ότι έχουμε περιθώρια να βγούμε από τα ενδεχόμενα αδιέξοδα, αν καλλιεργούμε την εθνική μνήμη, προβληματιζόμεθα από τις επιτυχίες και αποτυχίες μας και χαράσουμε, με βάση τα εθνικά μας συμφέροντα, τις τάσεις, προσπάθειες και επιδιώξεις μας.

Χρόνια Πολλά.

Υπόσημειώσεις

1. Από πλευράς στρατού ξηράς, η υπεροχή των ιταλικών ετοιμοπόλεμων δυνάμεων ήταν σημαντική (3,5:1) σε πεζικό – συμπεριλαμβανομένων και περίπου δέκα πέντε ταγμάτων Αλβανών, κυρίως Τσάμηδων – και ακόμη σοβαρότερη ( 4:1) σε πυροβολικό. Ενώ, η παρουσία της ιταλικής τεθωρακισμένης μεραρχίας «Centavro» (Κένταυρος), με σύνολο εκατόν εξήντα εννέα ελαφρών αρμάτων, έναντι ουδενός δικού μας, ενίσχυε σημαντικά τις ιταλικές επιθετικές δυνατότητες.Ακόμη δυσμενέστερες ήταν ο συσχετισμός στους τομείς του πολεμικού ναυτικού και της πολεμικής αεροπορίας. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, έναντι εξήντα ενός ιταλικών αντιτορπιλικών, διαθέταμε δέκα, εξ ων μόνον δύο προσφάτου κατασκευής, και έναντι εκατόν δέκα εννέα υποβρυχίων, μόνον έξι παλαιά. Και ότι οι Ιταλοί διέθεταν παρατακτή δύναμη τετρακοσίων εξήντα τριών περίπου αεροσκαφών πρώτης γραμμής, έναντι εβδομήντα επτά δικών μας μαχητικών.( στοιχεία από μελέτη του αντιστρατήγου ε.α. Νικόλαου Κολόμβα)

2. Συνολικες απώλειες σε ποσοστό επί του πληθυσμού (εκτελέσεις, κακουχίες, μάχες) ( Στοιχεία από άρθρο του αντιστρατήγου ε.α. Νικόλαου Κολόμβα.).
Ελλάς 10% (750.000)
Σοβ. Ενωση 2,8%
Ολλανδία 2,2%
Γαλλία 2%
Πολωνία 1,8%
Γιουγκοσλαβία 1,7%
Βέλγιο 1,5%
ΑΝΘΡΩΠΙΝΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ
Οι νεκροί Ελληνες στρατιώτες ανήλθαν κατά την διάρκεια των 219 ημερών των επιχειρήσεων στους 13.676.
Κατά την διάρκεια της τετραπλής κατοχής που ακολούθησε τα κατοχικά στρατεύματα εκτέλεσαν :
Αλβανοί: 1165 (Πάργα , Μαργαρίτιο, Παραμυθία)
Ιταλοί: 8000
Boύλγαροι:25000
Γερμανοί: 50000

3. ΗΜΕΡΕΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ
Ελλάς: 219
Νορβηγία 61
Γαλλία 43 [Η υπερδύναμη της εποχής]
Πολωνία 30
Βέλγιο 18
Ολλανδία 4
Γιουγκοσλαβία 3
Δανία 0
Τσεχοσλοβακία 0
Λουξεμβούργο 0

4. Δεν έχει αντιληφθεί η επίσημη Ελλάδα, ότι η επένδυση για την διάδοση του ελληνορθόδοξου πολιτισμού δεν είναι καθόλου δαπάνη, αλλά ύψιστο εθνικό χρέος μας. Τα διάφορα ερευνητικά κέντρα, οι πανεπιστημιακές έδρες και τα ιδρύματα για την Αρχαία, τη Βυζαντινή και την Ορθόδοξη Ελλάδα, την αρχαία γραμματεία και τα πατερικά κείμενα, όλα αυτά είναι «εθνικές γεννήτριες» του Ελληνισμού και θα πρέπει να στηριχθούν πάση θυσία, για να αποδώσουν στο πολλαπλάσιο το έργο τους στην αλλοδαπή! Στην προσπάθεια αυτή, βεβαίως, είναι σπουδαίος και ο ρόλος της Εκκλησίας, η οποία πάντα έπαιξε σημαντικότατο ρόλο σε όλους τους «υπέρ του Έθνους αγώνες».
Ο Σταυρός ήταν το εθνικό και θρησκευτικό σύμβολο που φώτιζε και φωτίζει την πορεία του Έθνους από το Βυζάντιο και το 1821 μέχρι σήμερα. Η Ορθοδοξία ήταν και πρέπει να παραμείνει ζωντανή πηγή αυτογνωσίας, μεγαλείου, ενότητας και στήριγμα του Έθνους. Η Εθνότητα συντίθεται στον Ελληνισμό και την Ορθοδοξία.

5. Είναι γνωστό ότι εκτός από όλα τα μεγάλα ιδιωτικά ΜΜΕ με την γνωστή παγκοσμιοποιημένη και αλλεργική για τα εθνικά θέματα μας πολιτικήν και νοοτροπία (ελληναράδες, το κάψιμο της σημαίας δικαίωμα του πολίτη, ο αυν...δεσποινίδας υπό τους ήχους του εθνικού ύμνου τέχνη, η εισβολή και κατοχή της Κύπρου από τους τούρκους ειρηνευτική αποστολή εναντίον των αιμοδιψών Ελληνοκυπρίων, η διχοτόμηση του Αιγαίου φιλική ενέργεια μεταξύ γειτόνων, η κυπροποίηση της ελληνικής Θράκης από το διαβόητο τουρκικό προξενείο γεγονός καλής γειτονίας με τους τούρκους, οι αλυτρωτικές επιδιώξεις των σκοπιανων εις βάρος του ελληνισμού και της ιστορίας μας μέσω του ονόματος καθόλου ουσιώδες ζήτημα αφού εμείς είμαστε πολύ μεγάλη χώρα και δεν πρέπει να τους φοβόμαστε αλλά τους αλώσουμε οικονομικά και να τους βοηθούμε συνεχώς ότι και να κάνουν, κτλ), και τα κρατικά ή μεγάλα δημοτικά ΜΜΕ (τηλεόραση ΝΕΤ, ΕΤ1, ραδιόφωνο δήμου της Αθήνας, ραδιόφωνο ΕΡΤ, κτλ) έχουν αλωθεί από παγκοσμιοποιημένους που θεωρούν εθνικισμό την ανάλυση των εθνικών θεμάτων που τους προκαλούν αλλεργία, υποστηριζοντας κεκαλυμμένα ότι και τα ιδιωτικά.
http://www.diktyo21.gr/item.asp?ReportID=941