Γράμμος

http://kurios-tade.blogspot.com/

Η συστηματική και χωρίς καμία σχεδόν διακοπή, μετά τον εμφύλιο πόλεμο, περιθωριοποίηση της ελληνικής επαρχίας, ιδιαίτερα της Δ. Μακεδονίας, από την επίσημη και μη ελληνική πολιτεία, μαζί με κάποιες καθυστερήσεις και παραλείψεις της τοπικής κοινωνίας, είχε και ένα ακούσιο κέρδος. Την διατήρηση και προστασία του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα της οροσειράς του Γράμμου, που θεωρείται, και μάλλον είναι, μία από τις πιο αξιόλογες στην Ευρώπη. Θα ήταν αιθεροβάμων κανείς, αν πίστευε πως η διάσωση αυτή ήταν τελεσίδικη, όταν το σύνδρομο της καταστροφής, που στις μέρες μας ακούει στο όνομα της ανάπτυξης, καραδοκεί παντού και δεν αφήνει τίποτα ανέγγιχτο –απόδειξη αυτού οι Πρέσπες στην περιοχή της Φλώρινας, που στο όνομα της ανάπτυξης αλλοιώθηκαν τόσο αυτές ως φυσικό περιβάλλον, όσο και ο βιότοπός τους.
Επειδή, ούτε αιθεροβάμονες είμαστε, ούτε άκριτα σκεπτικιστές, ούτε εκ προοιμίου αρνητές της ανάπτυξης, όταν πρόκειται, και είναι, όντως, ανάπτυξη, αλλά άνθρωποι, που λόγω καταγωγής και μιας ελάχιστης, ας μας επιτραπεί, έστω ευαισθησίας, δεν έχομε το δικαίωμα να μείνουμε απαθείς στον υποκειμενισμό των εκάστοτε κερδοσκόπων, που, ενδυόμενοι, ανάλογα με τις περιστάσεις, τον κοινωνικό τους μανδύα, αποκρύπτουν το προσωπείο του κέρδους το οποίο επιτυχώς και αδιαλείπτως υπηρετούν εδώ και δεκαετίες. Δεν κομίζει γλαύκαν κανείς, επισημαίνοντας πρόσωπα και κινδύνους, αλλά ούτε και δικαιούται να σιωπήσει μπροστά στον κίνδυνο που ελλοχεύει. Γι’ αυτό και η δημοσιοποίηση των ανησυχιών μας, με σκοπό, παράλληλα με τα εύηχα λόγια και τις μελέτες των γραφείων (που στις μέρες μας οι Διευθυντές τους, καλυπτόμενοι πίσω από συλλόγους σφραγίδες αποκρύπτουν τις μύχιες σκέψεις τους, τους απώτερους στόχους τους και τις ιδιότητές τους), να αρχίσει και η εγρήγορση –ατομική και κοινωνική- εις τρόπον ώστε, αν δεν αποτρέψει, τουλάχιστο να ελαχιστοποιήσει την αισθητική και οικολογική αλλοίωση της περιοχής.

Η ευκολία με την οποία προσεγγίζουν ορισμένοι, δυστυχώς, τελευταία το θέμα αξιοποίησης του Γράμμου, δεν μπορεί παρά να μας προβληματίζει για πολλούς και διάφορους λόγους, ένας από τους οποίους είναι και το όψιμο ενδιαφέρον τους, ένα ενδιαφέρον που θα μας εύρισκε σύμφωνους, αν είχε εκδηλωθεί, χωρίς την ίδια έκταση και ένταση έστω, όταν καταστρεφόταν η πανίδα του συγκεκριμένου ορεινού όγκου –βλέπε καταγγελίες οικολογικών οργανώσεων για ην καφέ αρκούδα και όχι μόνο. Όταν οι μπουλντόζες αλλοίωναν λειτουργικά και αισθητικά το περιβάλλον για την διάνοιξη ενός καταστρεπτικού για το οικοσύστημα οδικού δικτύου ή όταν, τέλος, η περιοχή εκκενωνόταν, κάτω από το βάρος της εγκατάλειψης, της έλλειψης υποδομών, της φτώχειας και της εξαθλίωσης των κατοίκων της, προς ικανοποίηση, φευ, των κυνηγών, που έπεφταν κατά σμήνη αφανίζοντας κάθε ζωντανό οργανισμό, ικανοποιώντας έτσι τα βάρβαρα ένστικτά τους.

Ανεξάρτητα από τις όποιες αιτιάσεις όμως, πιστεύουμε ότι χρειάζεται μια βαθύτερη, ουσιαστικότερη προσέγγιση το θέμα της αξιοποίησης του Γράμμου, και τούτο γιατί ο Γράμμος, πέρα από την ιστορική και συναισθηματική φόρτιση που προκαλεί και εμπεριέχει, έχει και μία πολιτιστική, οικολογική διάσταση. Στοιχεία που αν δεν προβλεφθούν, δεν μελετηθούν καλά εις βάθος, οποιαδήποτε αξιοποίηση, μοιραία, θα αλλοιώσει ανεπανόρθωτα το περιβάλλον και μαζί με το περιβάλλον την πολιτιστική, ταυτότητα της περιοχής, ιδιαίτερα την ιστορική που είναι, ήταν, τόσο τραυματική, όσο και η ζωή, τα βιώματα και οι μνήμες των κατοίκων της, οι οποίοι υπέμειναν στωικά τα επακόλουθα του εμφυλίου πολέμου, που δυστυχώς γι’ αυτούς, ήταν πιο οδυνηρά από τον ίδιο τον εμφύλιο.

Για αυτούς όλους τους λόγους και για πολλούς άλλους, που δεν είναι της παρούσης, κάνουμε έκκληση στους φορείς και την πολιτεία, καθώς πιστεύουμε ότι, πέρα από την αποναρκοθέτηση, καμία άλλη επέμβαση δεν πρέπει να επιχειρηθεί, χωρίς την σύμφωνη γνώμη των κατοίκων και των οικολογικών οργανώσεων, τη θέση των οποίων ασμένως θα περιμένουμε. Αν, στο όνομα των εκάστοτε «ισμών» αφήσαμε να γίνουν τόσες και τόσες παραλείψεις κατά το παρελθόν, δεν έχουμε το δικαίωμα, σήμερα, στο όνομα, της όποιας, ανάπτυξης να αλλοιώσουμε, αβρόχοις ποσί, τόσο το περιβάλλον, όσο και την ιστορία, την ποιότητα της ζωής μας.