Αγροτική Οικονομία – Προβλήματα, Σκέψεις και Προτάσεις

Οικονομική κρίση, οικολογικές καταστροφές, μετανάστευση, κλιματικές αλλαγές, αύξηση των τιμών των τροφίμων, παγκοσμιοποίηση, έλεγχος παραγωγής.

Η οικονομική κρίση είναι βέβαιο ότι θα στρέψει πολύ κόσμο ξανά στην πρωτογενή αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή καθώς και την αλιεία.

Στην πρόσφατη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στις Βρυξέλλες, ο Αρχηγός της Ν.Δ. τόνισε την αναγκαιότητα να στηριχθούν οι αγρότες και το εισόδημά τους, καθώς διείδε ότι από εκεί ξεκινά η τιτάνια προσπάθεια ανάταξης της παραγωγικής βάσης της χώρας.

Η χώρα μας λοιπόν, όσο και αν μερικούς ξενίζει, δεν είναι διατροφικά αυτάρκης. Εισάγουμε τεράστιες ποσότητες (για το μέγεθός μας), από νωπά κηπευτικά προϊόντα, όσπρια, προϊόντα ζωικής προέλευσης και θαλασσινά και δυστυχώς οι ταγοί μας, είτε δείχνουν ελάχιστη προσοχή στο θέμα αυτό, είτε το αντιμετωπίζουν με τη συνήθη προχειρότητα που μας έχουν συνηθίσει στα προηγούμενα χρόνια, με αποτέλεσμα τα προβλήματα να διογκώνονται απειλητικά.

Ας δούμε μια πρώτη καταγραφή τους.

1. Ο κλήρος στη χώρα μας είναι μικρός και κακώς αξιοποιημένος.

2. Οι αγρότες, κτηνοτρόφοι και αλιείς μας είναι ως επί το πλείστον, μεγάλης ηλικίας (υπολογίζεται ότι το πάνω από το μισό – κοντά στο 60% των αγροτών – κτηνοτρόφων – αλιέων είναι πάνω από 65 ετών).

3. Άπαντες είναι καταχρεωμένοι στην Αγροτική Τράπεζα και σε άλλες εμπορικές τράπεζες.

4. Δεν είναι ενημερωμένοι για νέες καλλιέργειες ή φυλές (κτηνοτρόφοι) νέες μεθόδους καλλιέργειας, μεθόδους εξοικονόμησης ενέργειας και πόρων, ή σύγχρονες μορφές εμπορίας και διάθεσης της παραγωγής τους.

5. Οι επιδοτήσεις χρησιμοποιήθηκαν για αλλότριους σκοπούς (μπουζούκια, BMW και. Ρουμάνες).

6. Οι Συνεταιρισμοί ποτέ ή σχεδόν ποτέ δεν εκπλήρωσαν τον ρόλο για τον οποίο συστηθήκαν.

7. Οι υπηρεσίες του Κράτους υπό – στελεχώνονται ή υπολειτουργούν, ενώ η υπάρχουσα τεχνολογική υποδομή του, είτε είναι ανεπαρκής, είτε δεν αξιοποιείται επαρκώς.

8. Η γραφειοκρατία, για πιστοποιήσεις προϊόντων ή/και παραγωγής, εισαγωγές, εξαγωγές, τυποποιήσεις, συσκευασίες και άλλες ενέργειες, επιβοηθητικές της προσπάθειας των αγροτών και των κτηνοτρόφων μας, είναι βραχνάς.

9. Δεν έχει ληφθεί σχεδόν καμία σοβαρή πολιτική απόφαση για τη διατήρηση (Τράπεζες Γενετικού Υλικού) ή την περαιτέρω ανάπτυξη εγχώριων ποικιλιών (φυτά) και φυλών (ζώα)

10. Οι φόροι και οι επιβαρύνσεις της παραγωγής γονατίζουν οικονομικά τους παραγωγούς.

11. Τα κυκλώματα χονδρεμπορίας του τελικού παραγόμενου προϊόντος τσακίζουν το εισόδημα.

12. Οι βιολογικές ή/και πιο φιλικές προς το περιβάλλον καλλιέργειες (πχ μη υδροβόρες) βρίσκονται ακόμα σε εμβρυϊκό στάδιο, χωρίς ουσιαστική κρατική στήριξη, ενώ η έρευνα και η τεχνολογία των τροφίμων στη χώρα έχει αφεθεί στην τύχη της.

13. Τα αλιεύματά μας φθίνουν και ο αλιευτικός στόλος μας γερνάει.

14. Κανένας έλεγχος δεν φαίνεται να εφαρμόζεται στα εισαγόμενα προϊόντα.

Σε αυτά προσθέστε και τα επερχόμενα προβλήματα

1.Η σταδιακή, όμως ήδη μετρήσιμη, μεταβολή των παραμέτρων του μικροκλίματος της χώρας μας.

2.Η αύξηση της μέσης θερμοκρασίας.

3.Η μείωση ή μόλυνση του υδροφόρου ορίζοντα.

4.Η μόλυνση της θάλασσας και η αλόγιστη ρίψη αποβλήτων και λυμάτων.

5.Η σταδιακή αύξηση της τοξικότητας του εδάφους λόγω και των αναχρονιστικών μεθόδων λίπανσης, ζιζανιοκτονίας και εντομοκτονίας.

6.Κακή αξιοποίηση υδάτινων αποθεμάτων και υδατοσυλλεκτών.

7.Αύξηση του αριθμού και των ποιοτικών χαρακτηριστικών των ανθεκτικών ζιζανίων ή των βακτηρίων που προσβάλουν αντίστοιχα την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή.

Θα νομίζει κάποιος ότι έχει πέσει η καταστροφή στο κεφάλι μας. Ίσως να μην αντιστρέφεται το πράγμα. Διαφωνώ. Εκτιμώ ότι μπορούν να γίνουν ενέργειες που θα έχουν θετικό ισοζύγιο. Ας δούμε μερικές

1.Ολοκληρωμένη καταγραφή του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου της χώρας, καθώς και χαρτογράφηση των επισιτιστικών της αναγκών σε αγροτικά προϊόντα και ζωική παραγωγή, ώστε να υλοποιηθεί η προσπάθεια αυτάρκειας τροφίμων, αλλά και να διευκολυνθεί η συγκέντρωση στρατηγικών αποθεμάτων για μελλοντική εθνική ή διεθνή επισιτιστική κρίση.

2.Αυστηρό χωροταξικό σχέδιο βοσκοτόπων και δασών, κτηματολόγιο και καταγραφή αγροτικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων ανά Περιφέρεια και ανά είδος καλλιέργειας καθώς και περιοχών προστατευμένης αλιείας και χώρων και περιόδων αναπαραγωγής αλιευμάτων.

3.Κατάρτιση ολοκληρωμένου και διαρκώς ενημερωμένου μητρώου αγροτών, κτηνοτρόφων και αλιέων καθώς και μητρώου αγροτικών, κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων και αλιευτικών περιοχών καθώς και υιοθέτηση προστατευτικών πολιτικών ως προς τη διατήρηση της εκμετάλλευσης και τη συνέχισή της από γενιά σε γενιά.

4.Κατά προτεραιότητα εκτέλεση μικρής και μεσαίας κλίμακας εγγειοβελτιωτικών έργων, διάνοιξης αγροτικών και δασικών δρόμων, κατασκευής υδροταμιευτήρων, καναλιών, διάνοιξη κοιτών ποταμών, με άμεση χρηματοδότηση τόσο από το πρόγραμμα Δημοσίων επενδύσεων όσο και από το Γ’ & Δ’ ΚΠΣ και επαναλειτουργία της ΜΟΜΑ ή άλλου ισοδύναμου κρατικού μηχανισμού για την εκτέλεση των έργων αυτών.

5.Παραχώρηση δημοσίων γαιών σε ακτήμονες που επιθυμούν να ασχοληθούν κατά κύριο επάγγελμα με την αγροτική και κτηνοτροφική παραγωγή και πλήρη απαλλαγή τους από Φόρο Εισοδήματος είτε για τα τρία πρώτα έτη, είτε και για πέντε έτη, εφόσον οι γαίες που τους παραχωρηθούν είναι στην παραμεθόριο και οι υποψήφιοι εγκατασταθούν μόνιμα εκεί. Το ίδιο αναφορικά με νέους αγρότες ή κτηνοτρόφους που, είτε επιθυμούν να αναλάβουν εκμετάλλευση άλλου, όταν αυτή χηρεύει, είτε διαθέτουν δικές τους εκμεταλλεύσεις, τις οποίες τις έχουν αφήσει χέρσες και ανεκμετάλλευτες και επιθυμούν πλέον να τις εκμεταλλευτούν.

6.Παροχή φορολογικών κινήτρων (μείωση τελών και φόρων) για συνενώσεις του μικρού κλήρου σε μεγαλύτερες εκμεταλλεύσεις, ακόμη και με ίδρυση αγροτικών εταιριών ειδικού σκοπού. Παροχή κινήτρων για αντικατάσταση αλιευτικών σκαφών και εξοπλισμού.

7.Σε συνάρτηση με το ανωτέρω, κατάργηση ή πλήρης αναδιοργάνωση του υφιστάμενου καθεστώτος λειτουργίας των συνεταιριστικών επιχειρήσεων.

8.Δημιουργία εκπαιδευτικών τμημάτων του Γεωπονικού Πανεπιστημίου στις Περιφέρειες για την άμεση και συνεχή επιμόρφωση αγροτών – κτηνοτρόφων – αλιέων.

9.Αναδιάρθρωση των υπηρεσιών των αρμόδιων Υπουργείων ώστε να διατεθεί επιστημονικό προσωπικό από τα γραφεία στις εκμεταλλεύσεις και δημιουργία αποκεντρωμένων (ανά Περιφέρεια) παρατημάτων τους, με πλήρεις αρμοδιότητες, ώστε να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία και το χάσιμο χρόνου στις πιστοποιήσεις ή στην έκδοση εγγράφων εξαγωγής ή εμπορίας.

Διάθεση κονδυλίων στην έρευνα, τεχνολογία και γενετική βελτίωση (προσοχή: Όχι γενετική τροποποίηση) των εγχώριων ποικιλιών και φυλών.
Δημιουργία δύο τουλάχιστον Τραπεζών, μία για σπόρους και ποικιλίες φυτών και μια για ζωικό γενετικό υλικό (περιλαμβανομένων και των αλιευμάτων), των ντόπιων ποικιλιών και φυλών ζώων – ψαριών αντιστοίχως, ακόμη και σε συνεργασία με ιδιωτικές εταιρίες, για τη διατήρηση της τοπικής βιοποικιλότητας.
Διαρκής ενημέρωση των αγροτών, κτηνοτρόφων και αλιέων για τις νέες καλλιέργειες, τις μεθόδους τους, τα χαρακτηριστικά των ποικιλιών και φυλών, ώστε να είναι συμβατές με τις κλιματολογικές προκλήσεις και σταδιακή στροφή της παραγωγής σε ελληνικής προέλευσης ποικιλίες και φυλές.
Υιοθέτηση δυναμικής προστατευτικής κρατικής πολιτικής ως προς την προέλευση, τυποποίηση, πιστοποίηση και εξαγωγή ελληνικών προϊόντων ειδικά δε σε όσα διαθέτουν σήμα κατατεθέν ή Προστατευμένη Ονομασία Προέλευσης (κρόκος, λάδι, κρασί, μαστίχα, πορτοκάλια Λακωνίας, ροδάκινα, μήλα Πηλίου, σαρδέλα Καλλονής κλπ).
Μετατροπή της πολιτικής των επιδοτήσεων σε πολιτική επιβραβεύσεων, υπό τη μορφή ακόμη και χρηματικής συνεισφοράς του κράτους στην παραγωγή, ιδιαίτερα σε παραγωγούς που, είτε παράγουν ελληνικά προϊόντα (ποικιλίες – φυλές), είτε διαθέτουν την παραγωγή τους για εξαγωγή (από την οποία το κράτος βελτιώνει το εμπορικό του ισοζύγιο).
Υιοθέτηση μέτρων διευκόλυνσης των εξαγωγών όπως καθιέρωση εξαιρετικά σύντομων προθεσμιών πιστοποίησης των ποιοτικών χαρακτηριστικών της παραγωγής (εντός το πολύ δύο ημερών αντί του συνήθους σήμερα, 2 μηνών) και ενεργοποίηση νέων εναλλακτικών μεθόδων και καναλιών προώθησης της παραγωγής, είτε διαδικτυακά (www.thefoodworld.com), είτε με επιδότηση συμμετοχής σε διεθνείς εκθέσεις είτε και με διοργάνωση road shows ελληνικών αγροτικών και κτηνοτροφικών προϊόντων σε στοχευμένες αγορές (Ρωσία, Αραβικός κόσμος, Βόρεια Αμερική, Βόρεια Ευρώπη, Κίνα).
Σταδιακή αποδέσμευση των αγροτών από τα δάνειά τους, όχι απαραίτητα με χαριστικές ρυθμίσεις, αλλά με σύνδεση της διαγραφής ή του περιορισμού του χρέους τους σε συνάρτηση με τον εξαγωγικό προσανατολισμό της παραγωγής τους και της ωφέλειας αυτής, στο εμπορικό ισοζύγιο της χώρας.
Άμεση επιστροφή ΦΠΑ στους εξαγωγείς.
Θεσμοθέτηση και λειτουργία κρατικών και ιδιωτικών ανταλλακτηρίων προϊόντων, καθώς και σφαγείων και ψυγείων, ανά νομό ή/και ανά Περιφέρεια, στελεχωμένων με επιστημονικό προσωπικό και με αυστηρή τήρηση προδιαγραφών ασφαλείας και κανόνων υγιεινής και περιορισμός της δράσης των μεσαζόντων μεγαλεμπόρων και χονδρεμπόρων και των κυκλωμάτων εμπορίας και διακίνησης που με τη μέθοδο καρτέλ καθορίζουν τη ζήτηση και τις τιμές.
Στήριξη με φορολογικά και οικονομικά κίνητρα, των βιοκαλλιεργητών και της βιολογικής κτηνοτροφίας.
Επιστημονική παρακολούθηση και καταγραφή του πλήθους και της ποιότητας των αλιευμάτων, καθορισμός κανόνων αλιείας, επιτήρηση από το Λιμενικό Σώμα των αλιευτικών περιοχών και προστασία του ελληνικού αλιευτικού στόλου από επεμβάσεις ή παρενοχλήσεις ανταγωνιστών.
Μπορεί να υπάρχουν και άλλες δράσεις που μου διαφεύγουν.

Το σίγουρο όμως είναι ότι διαθέτουμε και τη γνώση και τα μέσα και τους ανθρώπους, ώστε να επιτύχουμε πολλά σε αυτό τον κρίσιμο τομέα της Οικονομίας μας.

Το πρώτο βήμα για να αισθανθούμε δυνατοί, ειδικά σε περίοδο κρίσης, είναι να νιώσουμε ότι μπορούμε να παράξουμε και να ζήσουμε από τη γη μας και τις θάλασσές μας. Η γη και η θάλασσα, έχει θρέψει Έλληνες εδώ και χιλιάδες χρόνια.

Είχε γράψει πρόσφατα ο Φαήλος σε άρθρα του, για την ανάγκη να δουλέψουμε με αγάπη και μεράκι τη γη μας.

Λοιπόν, εκτός από πρακτικούς σκοπούς, δηλαδή επισιτιστική αυτάρκεια, αυτό συμβάλει και ψυχολογικά, τονώνοντας το συναίσθημα του λαού ότι μπορεί να στηριχθεί σε εγχώριες και όχι . «δάνειες» δυνάμεις.!.

Ierofantis

http://www.antinews.gr/2011/03/27/93438/