Σε δίλημμα οι ΗΠΑ ως προς την δημιουργία ενός «ασιατικού ΝΑΤΟ»

Εδώ και πολλά χρόνια οι χώρες της Ασίας που έχουν στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ συζητούν την ιδέα δημιουργίας ενός περιφερειακού «ΝΑΤΟ», ένα ζήτημα που έχει λάβει ιδιαίτερη σημασία με αφορμή την αύξηση της κινεζικής στρατιωτικής ισχύος τα τελευταία χρόνια.

Στις αρχές Δεκεμβρίου η έκθεση της «επιτροπής σοφών» για το μέλλον του ΝΑΤΟ σε ορίζοντα δεκαετίας, η οποία παρουσιάστηκε στην τηλεδιάσκεψη των υπουργών Αμυνας της Συμμαχίας, υποστήριζε ξεκάθαρα ότι «η Κίνα δεν μπορεί πλέον να θεωρείται καλοήθης εμπορικός εταίρος», όπως η Δύση ήλπιζε ότι θα εξελισσόταν.

Μεταξύ άλλων, η έκθεση πρότεινε τη συγκρότηση συμβουλευτικού σώματος του ΝΑΤΟ, το οποίο θα παρακολουθεί τις κινεζικές δραστηριότητες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ασφάλεια της Δύσης, με έμφαση στις νέες τεχνολογίες και ειδικά στην τεχνητή νοημοσύνη.

Στο πλαίσιο αυτό, μετά το θερμό επεισόδιο στα σύνορα Κίνας - Ινδίας, ο Αμερικανός υφυπουργός Εξωτερικών, Στίβεν Μπίεγκουν είχε αναφερθεί τον περασμένο Σεπτέμβριο στην προσπάθεια της χώρας του «να απωθήσει την Κίνα σε όλους τους τομείς». Ο Αμερικανός αξιωματούχος είχε μάλιστα προσθέσει «η προσπάθεια μας γίνεται και στο ζήτημα της ασφάλειας. Το προσπαθούμε και ως προς τις απαιτήσεις (της Κίνας) να διεκδικήσει εδαφική κυριαρχία, είτε πρόκειται για την κοιλάδα Γκαλουάν της Ινδίας στην ινδο-κινεζική μεθόριο, είτε πρόκειται για το Νότιο Ειρηνικό...».

Οι Αμερικάνοι αξιωματούχοι αναφέρονται συχνά στις «προοπτικές» μετεξέλιξης που έχει η τετραμερής συνεργασία ΗΠΑ - Ινδίας - Αυστραλίας - Ιαπωνίας (που σήμερα αφορά κυρίως κοινά γυμνάσια), σχολιάζοντας ότι στην περιοχή του Ινδικού - Ειρηνικού σήμερα απουσιάζουν ισχυρές διακρατικές δομές. Τονίζουν μάλιστα ότι «η αρχική εκδοχή της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας, του ΝΑΤΟ, είχε μόνο 12 μέλη έναντι των 27 που έχει σήμερα».

Όμως, αναλυτές σημειώνουν ότι τα κράτη της Νοτιοανατολικής Ασίας αντιμετωπίζουν αμήχανα το ενδεχόμενο μια τέτοιας συμμαχίας, εν μέρει λόγω του γεγονότος ότι υπέγραψαν πρόσφατα συμφωνία ελεύθερου εμπορίου με τη Κίνα.

Καθώς η πανδημία κορωνoϊού μαίνεται σε όλο τον κόσμο, η Ένωση των κρατών της Ασίας γνωστή ως ASEAN ξεπέρασε την Ευρωπαϊκή Ένωση το πρώτο εξάμηνο του τρέχοντος έτους για να γίνει ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Κίνας.

Έτσι λοιπόν, χώρες όπως η Αυστραλία η οποία ανησυχεί για την Κίνα, υπολογίζει παράλληλα το κόστος και τις συνέπειες που θα είχε η προσχώρηση σε μια τέτοια συμμαχία. Οι εκτιμήσεις συγκλίνουν ότι δύσκολα θα δημιουργηθεί ένα Ασιατικό ΝΑΤΟ, όμως η άτυπη συμμαχία των τεσσάρων θα μπορούσε να αυξήσει τη στρατιωτική συνεργασία μέσω κοινών ασκήσεων και άλλων συναφών δραστηριοτήτων.

Γιάννης Μαντζίκος
Liberal