"Σκληρή" διαπραγμάτευση στις Βρυξέλλες

Του Δημήτρη Γκάτσιου

Με την αυτοπεποίθηση, που πηγάζει από το δίκαιο των ελληνικών θέσεων, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, προετοιμάζεται για μία σκληρή διαπραγμάτευση σήμερα και αύριο στη Σύνοδο Κορυφής των Βρυξελλών. Έχοντας από χθες διαμηνύσει, εκ νέου, ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα πρέπει να τηρήσει τις αποφάσεις του και να στείλει σαφές μήνυμα στην Τουρκία, ο κ. Μητσοτάκης επισημαίνει, λίγες ώρες πριν το "ραντεβού" των 27, πως η Άγκυρα απέρριψε την προσφορά της Ευρώπης να ακολουθήσει μία θετική ατζέντα, επιλέγοντας τον δρόμο των μονομερών ενεργειών που τη φέρνει αντιμέτωπη με συνέπειες.

Το διπλωματικό ντεμαράζ της Αθήνας, στη διάρκεια των δύο τελευταίων εβδομάδων, ενίσχυσε περαιτέρω τις συμμαχίες της, με το βλέμμα πλέον να εστιάζει στο δύσκολο… μπρα ντε φερ που θα λάβει χώρα στις εργασίες της Συνόδου. Η συντριπτική πλειονότητα των κρατών-μελών συντάσσεται με τις ελληνικές θέσεις και με την εφαρμογή των συμπερασμάτων της 2ας Οκτωβρίου. Τι αναφέρουν αυτά; "Υπενθυμίζοντας και επιβεβαιώνοντας μεταξύ άλλων τα προηγούμενα συμπεράσματά του για την Τουρκία του Οκτωβρίου του 2019, σε περίπτωση ανανεωμένων μονομερών ενεργειών ή προκλήσεων κατά παραβίαση του διεθνούς δικαίου, η Ευρωπαϊκή Ένωση θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεσή της, μεταξύ άλλων σύμφωνα με το άρθρο 29 της ΣΕΕ και το άρθρο 215 της ΣΛΕΕ, προκειμένου να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της και τα συμφέροντα των κρατών μελών της. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συνεχίσει να παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις και θα επανέλθει αναλόγως και θα λάβει αποφάσεις κατά περίπτωση το αργότερο κατά τη σύνοδό του τού Δεκεμβρίου". Ωστόσο, τα…φώτα στρέφονται στη στάση της Γερμανίας και έτερων χωρών, όπως η Ιταλία, η Ισπανία και η Μάλτα, που στέκονται στην απέναντι όχθη από αυτή της δρομολόγησης κυρώσεων προς τη γείτονα.

Συνολική λίστα με τα… έργα και τις ημέρες της Άγκυρας

"Πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δε θα διακινδυνεύσει το δικό της κύρος. Και δεν αναφέρομαι εδώ στην αυτονόητη στήριξη που πρέπει να παρέχει στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Αναφέρομαι στο γεγονός ότι έχει πάρει μία απόφαση, η απόφαση αυτή έχει ένα ξεκάθαρο χρονοδιάγραμμα και λέει με πολύ μεγάλη σαφήνεια ότι αν διαπιστωθεί ότι η Τουρκία δεν αγκαλιάζει τη θετική ατζέντα, το Δεκέμβριο θα πάρουμε αποφάσεις και θα υπάρχουν, θα δρομολογηθούν επί λέξει, οι συνέπειες για την Τουρκία", ανέφερε, στη συνέντευξη που παραχώρησε στον "Άλφα", ο κ. Μητσοτάκης.

Με δεδομένο πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν αποφασίζει για κυρώσεις, αυτό που μπορούν να πράξουν οι ηγέτες είναι να δώσουν την εντολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στον ύπατο εκπρόσωπο της Ε.Ε., Ζοζέπ Μπορέλ, να καταρτίσει λίστα στοχευμένων κυρώσεων έναντι της Τουρκίας. Μία λίστα, η οποία θα ενεργοποιηθεί σε περίπτωση κατά την οποία η κυβέρνηση Ερντογάν συνεχίσει την οδό των παραβιάσεων και των προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.

"Δε μπορεί μία χώρα που θέλει να είναι στρατηγικός εταίρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης να αμφισβητεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα κρατών-μελών. Και, σε καμία περίπτωση, δε μπορεί να υπάρξει κάποια επιβράβευση για την προκλητική και σε βάθος χρόνου συμπεριφορά της Άγκυρας. Αυτό που επισημαίνουμε είναι ότι η Αθήνα δε θα δεχτεί να ανταμειφθεί καθ’ οιονδήποτε τρόπο η Τουρκία στη Σύνοδο", σημειώνουν στελέχη της κυβέρνησης. Στην Αθήνα, σταθερή είναι η εκτίμηση πως η γειτονική χώρα δεν εκμεταλλεύθηκε την ευκαιρία που της προσέφεραν τόσο η Ελλάδα, όσο και η Ευρώπη να προχωρήσει σε μία νέα θετική ατζέντα στη σχέση της με τις Βρυξέλλες. "Αυτό έγινε είτε γιατί δεν την ενδιαφέρει και έχει αποφασίσει να ακολουθήσει τον αδιέξοδο δρόμο των αναθεωρητικών διεκδικήσεων στην περιοχή, είτε γιατί εκλαμβάνει την στάση της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως ευρωπαϊκή αδυναμία. Είναι η ίδια η Τουρκία που επιλέγει με τη συμπεριφορά της το μαστίγιο έναντι του καρότου. Και η αξιοπιστία της Ευρώπης κρίνεται", είναι το μήνυμα που εκπέμπουν παράγοντες.

Η ελληνική πρωτεύουσα, που στο πέρασμα των ημερών ανέδειξε σημείο προς σημείο τους ελιγμούς, μέσω των οποίων η Άγκυρα επιχείρησε να περάσει…πέρα και επάνω από το ενδεχόμενο των κυρώσεων, τονίζει ότι η συμπεριφορά της γείτονος θα πρέπει να κριθεί συνολικά. Από τα πεπραγμένα, δηλαδή, των τελευταίων μηνών και όχι μόνο από την απόσυρση του Ορούτς Ρέις. Σύμφωνα με πληροφορίες, στη Σύνοδο Κορυφής, η Αθήνα θα παρουσιάσει μία συνολική λίστα με…τα έργα και τις ημέρες της κυβέρνησης Ερντογάν. Ζητούμενο είναι, με τη λήξη των εργασιών του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, να μην υπάρχει απλά μία λεκτική καταδίκη των ενεργειών της Άγκυρας, αλλά ένα σαφές χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των όποιων κυρώσεων, σε περίπτωση κατά την οποία ο πρόεδρος Ερντογάν δεν εγκαταλείψει τις προκλήσεις.

Στη διάρκεια των εργασιών της Συνόδου, ο κ. Μητσοτάκης αναμένεται, όπως και τον περασμένο Οκτώβριο, να θέσει και πάλι τα κράτη-μέλη που συνεχίζουν τις εξαγωγές στρατιωτικών εξοπλισμών και αμυντικού υλικού στην Τουρκία προ των ευθυνών τους. "Ο πρωθυπουργός έθεσε την πολιτική και ηθική αντίφαση μιας Ευρώπης που υποτίθεται ότι ακολουθεί πολιτική αρχών, αλλά δεν τηρεί η ίδια τις αρχές τις οποίες επικαλείται, συνεχίζοντας… business as usual την πώληση όπλων στην Τουρκία, που απειλεί κυριαρχικά δικαιώματα δύο κρατών-μελών της Ε.Ε. Δε μπορεί ευρωπαϊκά όπλα να χρησιμοποιούνται για επιθετικές ενέργειες έναντι άλλων κρατών-μελών και για περιφερειακή αποσταθεροποίηση, όπως ακριβώς πράττει η Άγκυρα. Την ώρα που συγκεκριμένα κράτη-μέλη επικαλούνται ειδικές "ευαισθησίες" έναντι της Τουρκίας, παραγνωρίζουν το γεγονός ότι όπλα που είναι προγραμματισμένο να παραδοθούν στην Τουρκία εντός του 2021, όπως τα γερμανικά υποβρύχια Τ214, αλλάζουν την ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή. Παράδειγμα αναστολής εξοπλιστικού προγράμματος προς τρίτη χώρα υπάρχει. Το 2014 η Γαλλία ανέστειλε την παράδοση των πολεμικών πλοίων Μιστράλ προς τη Μόσχα, καθώς η Ε.Ε. αποφάσισε την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία για την ουκρανική κρίση", σχολιάζουν στελέχη. Χθες και σε μία πρόγευση της στρατηγικής του, ο κ. Μητσοτάκης, μιλώντας στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, διεμήνυσε πως δεν γίνεται τα κράτη μέλη να εξάγουν επιθετικά όπλα στην Τουρκία. Όπλα που στρέφονται εναντίον άλλων κρατών-μελών.

Capital