Τα «σκοτεινά σημεία» της πανδημίας: Οι «παράπλευρες» συνέπειες που θα μείνουν και θα βασανίζουν τον κόσμο

Members of the public get tested at a District of Columbia Covid-19 testing site in Washington, DC, USA, 23 December 2021. EPA, MICHAEL REYNOLDS

Του ΠΑΝΙΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΥ

Δυο χρόνια συμπληρώθηκαν από την επίσημη καταγραφή των πρώτων κρουσμάτων του νέου κορωνοϊού στην πόλη Ουχάν της Κίνας. Σύμφωνα όμως με την επικρατούσα άποψη, εξακολουθούν να αιωρούνται αρκετά ερωτηματικά για το πότε, πού και πώς πρωτοεμφανίστηκε ο ιός.

Ο επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγεσούς, μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη την περασμένη Δευτέρα, στην ουσία ομολόγησε ότι ακόμα υπάρχουν πολλές άγνωστες πτυχές και ασάφειες που αφορούν την πανδημία και η οποία έφερε τα πάνω κάτω σε όλο τον κόσμο,
«Η Κίνα πρέπει να μοιραστεί περισσότερα δεδομένα για την προέλευση του ιού» τόνισε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας ότι «πρέπει να πιέσουμε αποφασιστικότερα γιατί θα πρέπει να μάθουμε τι ακριβώς συνέβη αυτή τη φορά ώστε να τα κάνουμε καλύτερα στο μέλλον».

Επίσης, υπογράμμισε ότι οι έρευνες που γίνονται δεν μπορούν να φτάσουν σε ασφαλή συμπεράσματα αν δεν συνεργαστεί το Πεκίνο.

Δηλαδή, μετά από δυο χρόνια (κι ενώ η πανδημία έχει προκαλέσει μία άνευ προηγουμένου κρίση, κι ενώ έχουν χάσει τη ζωή τους περίπου πεντέμισι εκατομμύρια άνθρωποι, ίσως οι θάνατοι να είναι πολύ περισσότεροι, και εκατοντάδες άλλα εκατομμύρια υπέφεραν και θα υποφέρουν, κι ενώ παραμένει άγνωστο ποιο θα είναι το τελικό κόστος σε ανθρώπινο, κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο και ποιες θα είναι οι βαριές συνέπειες στην πορεία του χρόνου), οι αρμόδιοι εθνικοί και διεθνείς οργανισμοί δεν έχουν ξεκάθαρη εικόνα για το τι έγινε.

Δεν είναι μόνο η αδιαφάνεια και οι πιθανές σκοπιμότητες όσον αφορά την έρευνα για την προέλευση του κορωνοϊού, δεν είναι μόνο οι ευθύνες του αυταρχικού καθεστώτος της Κίνας, αλλά είναι και πολλά αλληλοσυγκρουόμενα στοιχεία που παρουσιάζονται κατά διαστήματα σε μελέτες, εκτιμήσεις και μέτρα από πλευράς ειδικών και εξουσιών, σε Ανατολή και Δύση, για τη διαχείριση της κατάστασης και κυρίως για το τι θα ακολουθήσει.

Την ίδια στιγμή, ο ιός συνεχίζει να σκοτώνει και δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ταχεία ανάπτυξη και έγκριση αποτελεσματικών εμβολίων και θεραπειών αποτελούν επιστημονικό θρίαμβο και χωρίς αυτά το τοπίο θα ήταν εντελώς γκρίζο.

Από τη μια λοιπόν είναι τα «σκοτεινά σημεία» για την προέλευση και την αντιμετώπιση του κορωνοϊού και από την άλλη είναι η σημαντική συμβολή της επιστημονικής κοινότητας, χωρίς βέβαια να παραγνωρίζονται οι ανήθικες πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού από μέρους φαρμακευτικών και ασφαλιστικών εταιρειών, που, πολλές φορές μειώνουν και επισκιάζουν την πολυδιάστατη αξία των επιστημονικών επιτευγμάτων.

Πέρα απ’ όλα αυτά, η πανδημία ανέδειξε τη γύμνια του διεθνούς συστήματος, με την παντελή απουσία πολυμερούς δράσης.

Όπως επισημάνθηκε από τις πρώτες εβδομάδες, αν και η νόσος του κορωνοϊού (2019) είναι μια ιογενής λοίμωξη, που μπορεί συνεχώς να μας επιφυλάσσει νέες εκπλήξεις, εντούτοις λόγω του γεγονότος ότι είχαν προηγηθεί οι ιοί SARS (2002), γρίπης των πτηνών (2005), γρίπης των χοίρων (2009) και κορωνοϊός του αναπνευστικού συνδρόμου της Μέσης Ανατολής (2012), οι παγκόσμιοι οργανισμοί, τα κράτη και οι ηγεσίες τους θα έπρεπε να ήταν έτοιμοι από καιρό για να αντιμετωπίσουν μια τέτοια πανδημία.
Κι όμως, αποδείχθηκε ότι η ανθρωπότητα εμφανίστηκε προκλητικά απροετοίμαστη. Στις περισσότερες χώρες τα συστήματα υγείας είχαν αλωθεί από κερδοσκοπικές πολιτικές, με αποτέλεσμα να παρουσιάσουν πρωτοφανείς ελλείψεις σε προσωπικό, υλικό και εξοπλισμό.

Αν, σήμερα, διεξαχθεί μία διεθνής έρευνα, είναι πολύ πιθανό να διαπιστωθεί ότι σε πολλές περιπτώσεις η τωρινή κατάσταση είναι και χειρότερη γιατί οι δυνάμεις γιατρών και νοσηλευτών εξαντλούνται και μερικές φορές η εκμετάλλευση γίνεται πιο άγρια.

Η πανδημία έχει και άλλες «παράπλευρες» συνέπειες, όπως: η έξαρση του φανατισμού, η πόλωση των κοινωνιών, η περαιτέρω εμβάθυνση των ανισοτήτων και η πρωτοφανής αναπαραγωγή και διάδοση κάθε λογής θεωριών συνωμοσίας.

Αργά ή γρήγορα, ο κορωνοϊός δεν θα μας απασχολεί, αλλά οι προαναφερόμενες συνέπειες θα μείνουν και θα βασανίζουν τον κόσμο για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα απ’ όσο διαρκεί μια πανδημία. Θα είναι μια μόνιμη αρρώστια…