Κορωναϊός και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης

Του Κωνσταντίνου Παΐδα

Τίποτα δεν μπορεί να στηρίξει ψυχολογικά έναν άνθρωπο, ακόμα και έναν ολόκληρο λαό, κατά τη διάρκεια μιας σκληρής δοκιμασίας όσο η Ελπίδα. Η Ελπίδα ότι το αύριο που θα ξημερώσει θα είναι καλύτερο από το σήμερα και ότι "τις πιο όμορφες μέρες, τις πιο όμορφες μέρες μας δεν τις ζήσαμε ακόμα" (Ναζίμ Χικμέτ). Η Ευρωπαϊκή Ήπειρος πληρώνει βαρύτατο φόρο αίματος λόγω της πανδημίας του κορωναϊού, η οποία έχει "παγώσει τον χρόνο" και έχει "σταματήσει τη ζωή" για 2.500.000.000 ανθρώπους πάνω σε όλη τη Γη. Ιδιαιτέρως δραματική είναι η κατάσταση στον ευρωπαϊκό Νότο, όπου η Ιταλία και η Ισπανία "χάνουν" καθημερινά πολλές εκατοντάδες ανθρώπων, ανθρώπων με ζωές, με οικογένειες, με όνειρα που δεν θα εκπληρωθούν ποτέ...

Την ίδια στιγμή η Γερμανία με τους παραδοσιακούς της "δορυφόρους" για άλλη μία φορά σπεύδει να προετοιμάσει την "επόμενη μέρα", κατά τρόπο ώστε να εξασφαλίσει πολιτικό (και συνακόλουθα οικονομικό) όφελος από την απρόσμενη αυτήν τραγωδία. Παρά το εύλογο αίτημα των πρωθυπουργών της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Ελλάδος και άλλων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να ληφθεί άμεσα πρόνοια για την ενίσχυση της ρευστότητας σε όλα τα πληττόμενα από την πανδημία του κορωναϊού κράτη-μέλη της Ένωσης και ενώ στις Η.Π.Α. ήδη η Γερουσία ενέκρινε ομοφώνως πακέτο στήριξης της αμερικανικής οικονομίας ύψους δύο τρισεκατομμυρίων δολαρίων -η οποία εγκρίθηκε και από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, ενώ υπεγράφη και από τον αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ- η Γερμανία επιχειρεί να θέσει τα θεμέλια για νέα "κορωνα-μνημόνια". Το επιχείρημά της, μέσα στην άνεση που της εξασφαλίζει το ότι ευτυχώς ακόμα αντιμετωπίζει πολύ μικρό πρόβλημα από την πανδημία του κορωναϊού, είναι ότι "δεν γίνεται να διατίθενται χρήματα σε κανέναν και για κανέναν λόγο άνευ προϋποθέσεων"!

Μπροστά σε ένα τέτοιο επιχείρημα κάθε άνθρωπος που εμφορείται από τις αξίες του ευρωπαϊκού πολιτισμού διαρρηγνύει τα ιμάτιά του και διερωτάται με απόγνωση:

- Ποια προϋπόθεση πρέπει να πληρούται, ώστε να στηριχθούν οι οικονομίες των ευρωπαϊκών χωρών που καταρρέουν εξαιτίας μιας απρόσμενης παγκόσμιας κρίσης υγείας;

- Ποια προϋπόθεση πρέπει να πληρούται, ώστε να ενισχυθούν με τους απαραίτητους πόρους -πόρους που προκύπτουν και από τις ίδιες τις χειμαζόμενες κοινωνίες- οι κρατικοί μηχανισμοί που βρίσκονται αντιμέτωποι με μία πρόκληση πέρα από κάθε φαντασία;

- Ποια προϋπόθεση πρέπει να πληρούται για να "ανταλλαγούν" πολλές χιλιάδες ζωές (ζωές ανθρώπων με ονοματεπώνυμο, με οικογένειες, με όνειρα που πρέπει να εκπληρωθούν) με άψυχα τραπεζογραμμάτια ονομαστικής αξίας;

Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να συνεχίσει την πορεία της στην Ιστορία, εάν κάποιοι εταίροι εξακολουθήσουν να φαντασιώνονται ότι δικαιούνται να διαδραματίζουν ρόλο ηγεμόνος, παραβλέποντας σκοπίμως ότι όλα τα μέλη μιας (πολιτιστικής, πολιτικής και οικονομικής) οικογένειας είναι απολύτως ισότιμα και εξίσου πολύτιμα.

Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι ο Κόσμος την "επόμενη ημέρα" δεν θα θυμίζει σε τίποτα τον Κόσμο πριν από τη λαίλαπα αυτήν.

Είναι ξεκάθαρο πλέον ότι ουδείς προτίθεται να λογοδοτεί για τις συμφορές που αναίτια βιώνει και να υποθηκεύει το μέλλον του και το μέλλον των παιδιών του σε κάποιον που αυτοανακηρύχθηκε τοποτηρητής και κριτής των πάντων.

Αυτή η ιστορική δοκιμασία που βιώνει ο Κόσμος θα καθορίσει μεταξύ άλλων και το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Ευρωπαϊκής Ένωσης που οραματίστηκαν κάποτε πεφωτισμένοι ηγέτες προς όφελος όλων των λαών της Ευρώπης...

* Ο κ. Κωνσταντίνος Παΐδας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Βυζαντινής Φιλολογίας στο Τμήμα Φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Εθνικού & Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Capital