Επτά αλήθειες για την Σύνοδο του ΝΑΤΟ και γιατί η Τουρκία δεν πήρε τίποτε

Shutterstock

Τυφλό αντιπολιτευτικό μένος, στρεψοδικίες, ρηχές αναλύσεις, αδυναμία αντιμετώπισης της πραγματικότητας. Όλα στην υπηρεσία του ψεύδους και της πολιτικής σκοπιμότητας. Τα γεγονότα, όμως, είναι πεισματάρικα. Και η αλήθεια είναι πως στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ στη Μαδρίτη δεν συνέβησαν τα διάφορα ψευδογεγονότα που κατασκευάζουν όσοι, με πρώτο τον κ. Τσίπρα, θέλουν να παρουσιάσουν ένα «Βατερλό για την Ελλάδα» και μια «νίκη» για την Τουρκία.

Υπήρξε Βατερλό, αλλά ήταν Βατερλό της κοινής λογικής λόγω κομματικής ιδιοτέλειας. Μιας ιδιοτέλειας που τελικά βλάπτει την πατρίδα. Υπάρχουν, όμως, μια σειρά αλήθειες που κραυγάζουν.

Ρωσία: Ήθελε λιγότερο ΝΑΤΟ και πήρε περισσότερο

Αλήθεια πρώτη: Η Ρωσία ηττήθηκε κατά κράτος. Ποιο είναι το βασικό επιχείρημα του Πούτιν; Μα ότι η Ουκρανία επιθυμούσε να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ και επομένως η χώρα του θα αποκτούσε σύνορα με την Συμμαχία, της οποίας τα οπλικά συστήματα θα βρίσκονταν σε απόσταση αναπνοής από την Ρωσία και θα την απειλούσαν. Όταν η Σουηδία και η Φινλανδία ανακοίνωσαν την απόφασή τους για ένταξη στην Συμμαχία – με ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία που διαπερνά όλο το πολιτικό φάσμα – η Ρωσία απείλησε και τις δύο αυτές χώρες.

Μετά την είσοδό τους, όμως, η Ρωσία θα αποκτήσει σύνορα 1.340 χιλιομέτρων με το ΝΑΤΟ. Η Φινλανδία θα γίνει το προπύργιο των στρατιωτικών δυνάμεων στην περιοχή και η Σουηδία θα μετατρέψει το στρατηγικής σημασίας νησί Γκότλαντ, ήδη οπλισμένο ως αστακό, σε ένα «αβύθιστο αεροπλανοφόρο». Το ΝΑΤΟ θα ελέγχει πλέον και την Βαλτική και την Βόρεια Θάλασσα και επομένως την κίνηση των ρωσικών πλοίων στην περιοχή, όπου βρίσκονται η μεγάλη ρωσική ναυτική βάση του Καλίνινγκραντ και το στρατηγικής σημασίας λιμάνι της Αγίας Πετρούπολης. Με λίγα λόγια, ο Πούτιν πήγε στον πόλεμο για να αποδυναμώσει το ΝΑΤΟ και τελικά πήρε περισσότερο ΝΑΤΟ.

Η Τουρκία ήθελε να βοηθήσει την Ρωσία

Αλήθεια δεύτερη: Ο Ερντογάν προσπάθησε να εξυπηρετήσει τον Πούτιν. Είναι δύο αναθεωρητικές δυνάμεις που ακολουθούν τις ίδιες πρακτικές – επιδιώκουν να αποκτήσουν «ζωτικό χώρο» δημιουργώντας «ζώνες ασφαλείας», εργαλειοποιούν τους πρόσφυγες, αμφισβητούν ξένη κυριαρχία, επιδίδονται σε επεκτατικούς πολέμους, πραγματοποιούν παράνομες παραβιάσεις και υπερπτήσεις. Ο Πούτιν δεν επιθυμεί την είσοδο της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και ο Ερντογάν ανακάλυψε ξαφνικά ανύπαρκτα θέματα για να τους φράξει τον δρόμο.

Ο Ερντογάν έφθασε στα όριά του

Αλήθεια τρίτη: Όταν έφτασε ο κόμπος στο χτένι, ο Ερντογάν κατάλαβε πως μέχρι εκεί τον έπαιρνε. Και πως δεν μπορούσε να συνεχίσει να παριστάνει το μαύρο πρόβατο της Συμμαχίας. Έφθασε στο σημείο όπου πλέον δεν μπορούσε να αποκομίσει κανένα όφελος, έκανε όπισθεν ολοταχώς και επιχείρησε να βγει από την δυσκολία υπογράφοντας ένα μνημόνιο κατανόησης δέκα συχνά επαναλαμβανόμενων σημείων με αυτονόητες παραδοχές και μπόλικο βερμπαλισμό. Και αφού υπέγραψε, θυμήθηκε ότι ο φίλος του ο Πούτιν θα του ζητούσε τον λόγο για την άρση του προσχηματικού βέτο. Και άρχισε να λέει ότι η Σουηδία συμφώνησε για την έκδοση όχι μόνο 33 προσώπων, όπως είχε αναφέρει όταν έκανε τις τσιριμόνιες του, αλλά… 73. Πλην, όμως, κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται στο κείμενο που υπέγραψε.

Το αυτονόητο για το εμπάργκο όπλων

Αλήθεια τέταρτη: Από την στιγμή που οι δύο σκανδιναβικές χώρες αποφάσισαν να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, ήταν βέβαιο ότι θα εναρμονίζονταν με τον Καταστατικό Χάρτη της Συμμαχίας. Αυτό συμβαίνει πάντα όταν προσχωρούμε σε έναν υπερεθνικό θεσμό. Το έκαναν όλες οι χώρες όταν μπήκαν στην ΕΕ.

Για παράδειγμα, η Ελλάδα πρόσθεσε στο Σύνταγμά της το άρθρο 28, σύμφωνα με το οποίο «προβαίνει ελεύθερα, με νόμο που ψηφίζεται από την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, σε περιορισμούς ως προς την άσκηση της εθνικής κυριαρχίας της, εφόσον αυτό υπαγορεύεται από σπουδαίο εθνικό συμφέρον, δεν θίγει τα δικαιώματα του ανθρώπου και τις βάσεις του δημοκρατικού πολιτεύματος και γίνεται με βάση τις αρχές της ισότητας και με τον όρο της αμοιβαιότητας».

Η Σουηδία θα ευθυγραμμιζόταν, διότι δεν μπορούσε να διατηρεί εμπάργκο όπλων προς οποιαδήποτε χώρα της Συμμαχίας στην οποία μετέχει. Καμιά χώρα-μέλος του ΝΑΤΟ δεν έχει τέτοιο νόμο. Το άρθρο 3 του Καταστατικού Χάρτη της Συμμαχίας είναι σαφές: «Τα Μέρη κεχωρισμένως και από κοινού, δια συνεχούς και αποτελεσματικής κατ’ ιδίαν προσπάθειας και αμοιβαίας αρωγής, θέλουσι διατηρήσει και αναπτύξει την ατομικήν και ένοπλον συλλογικήν αυτών ικανότητα προς αντίστασιν κατ’ ενόπλου επιθέσεως». Επομένως, ή το δέχεσαι και μπαίνεις ή δεν το δέχεσαι και δεν μπαίνεις.

Ποιος παίρνει τις αποφάσεις για τα όπλα

Αλήθεια πέμπτη: Στην Σουηδία οι αποφάσεις για τις πωλήσεις όπλων δεν λαμβάνονται ούτε από τον πρωθυπουργό, ούτε από την κυβέρνηση, ούτε από το Κοινοβούλιο. Λαμβάνονται από την ISP, την Επιθεώρηση Στρατηγικών Προϊόντων, που ιδρύθηκε το 1996, υπάγεται στο υπουργείο των Εξωτερικών και έχει τον έλεγχο των εξαγωγών όπλων. Αυτή η υπηρεσία αποφασίζει αν ένας εξαγωγέας όπλων μπορεί ή όχι να ικανοποιήσει μια παραγγελία από το εξωτερικό. Πέραν του ότι η Τουρκία ουδέποτε έχει ζητήσει να αγοράσει κάτι από την Σουηδία, είναι σαφές ότι αν η Επιθεώρηση Στρατηγικών Προϊόντων δεν κρίνει σκόπιμη μια συναλλαγή, αυτή δεν θα γίνει.

Όπως, για παράδειγμα, στις ΗΠΑ την απόφαση για πώληση όπλων λαμβάνει το Κογκρέσο. Στο άρθρο 7 του μνημονίου που υπέγραψε ο Ερντογάν αναφέρεται ότι ανάμεσα στις τρεις συνυπογράφουσες χώρες δεν υπάρχει εμπάργκο όπλων, αλλά πρόκειται για το αυτονόητο: Ότι η Σουηδία αλλάζει τον μηχανισμό της όσον αφορά στις εξαγωγές όπλων έναντι όλων των συμμάχων της στο ΝΑΤΟ. Όχι έναντι της Τουρκίας ειδικά.

Και αναφέρεται συγκεκριμένα, για να μην υπάρχει καμιά αμφιβολία, ότι «στο μέλλον οι εξαγωγές από την Σουηδία και την Φινλανδία θα ευθυγραμμίζονται με την συμμαχική αλληλεγγύη και σύμφωνα με το γράμμα και το πνεύμα του άρθρου 3 της Συνθήκης της Ουάσιγκτον». Προφανώς αυτό θα συνέβαινε από την στιγμή που οι δύο χώρες θα έμπαιναν στην Συμμαχία.

Τα αυτονόητα και για την τρομοκρατία

Αλήθεια έκτη: Στο μνημόνιο αναφέρεται πως η Τουρκία, η Φινλανδία και η Σουηδία μοιράζονται τις ίδιες κοινές αξίες, μεταξύ των οποίων η μάχη κατά της τρομοκρατίας, ότι οι δύο σκανδιναβικές χώρες απορρίπτουν και καταδικάζουν την τρομοκρατία και ότι συνομολογούν πως το PKK είναι τρομοκρατική οργάνωση. Αυτό δεν είναι είδηση - ούτε, βέβαια, επιτυχία του Ερντογάν.

Η Σουηδία είναι από τις πρώτες χώρες που έχουν περιλάβει το PKK στον κατάλογο των τρομοκρατικών οργανώσεων και ο νέος αντιτρομοκρατικός νόμος ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2022, πολύ πριν από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, πολύ πριν η χώρα διανοηθεί να αιτηθεί την είσοδό της στο ΝΑΤΟ. Αναφέρεται επίσης ότι ένας νέος νόμος τίθεται σε ισχύ από την 1η Ιουλίου - και επομένως είχε ήδη ψηφιστεί πριν από την Σύνοδο του ΝΑΤΟ. Στην ουσία για το PKK επαναλαμβάνεται αυτό που ήδη ισχύει, ενώ στο μνημόνιο που υπέγραψε ο κ. Ερντογάν, το YPG/PYD, δηλαδή το κουρδικό Κόμμα της Δημοκρατικής Ένωσης και οι Μονάδες Προστασίας του Λαού (που δρουν στην Συρία), όπως και ο FETO του Γκιουλέν δεν αναφέρονται ως τρομοκρατικές οργανώσεις. Απλά η Σουηδία και η Φινλανδία δεσμεύονται να μην τους παρέχουν βοήθεια.

Αλλά κάτι τέτοιο ουδέποτε είχε συμβεί. Αυτό που είχε συμβεί είναι ότι η Στοκχόλμη είχε έλθει σε επαφή με τις οργανώσεις αυτές στη Συρία, προκειμένου να απεγκλωβίσει 40 παιδιά και 20 γυναίκες. Όσο για τα δήθεν σουηδικά όπλα που δήθεν βρέθηκαν στη βόρεια Συρία, οι ειδικοί που μελέτησαν τις φωτογραφίες της αποφάνθηκαν πως δεν πρόκειται για όπλα που κατασκευάζονται στη Σουηδία.

Καμιά αλλαγή και στις εκδόσεις

Αλήθεια έβδομη: Από το μνημόνιο δεν προκύπτει πως Σουηδία και Φινλανδία θα προχωρήσουν σε έκδοση προσώπων στην Τουρκία. Αλλά ότι θα εξετάσουν «προσεκτικά» τα τουρκικά αιτήματα που εκκρεμούν λαμβάνοντας υπόψη τις πληροφορίες και τα στοιχεία που παρέχει η Τουρκία. Και πως οι εκδόσεις θα γίνονται βάσει της Ευρωπαϊκής Σύμβασης για τις Εκδόσεις.

Και πως τις αποφάσεις τις λαμβάνει μόνο η ανεξάρτητη Δικαιοσύνη. Η πρωθυπουργός της Σουηδίας Μαγκνταλένα Άντερσον έσπευσε να διαβεβαιώσει πως η Στοκχόλμη «θα συνεχίσει να τηρεί την σουηδική νομοθεσία και το διεθνές δίκαιο». Από την πλευρά του, ο Φινλανδός Πρόεδρος Σαούλι Νιινίστο ξεκαθάρισε πως το μνημόνιο δεν απαριθμεί πρόσωπα, αλλά περιγράφει αρχές για την έκδοση προσώπων που έχουν σχέση με την τρομοκρατία και όχι μεμονωμένων πολιτών. Και οι δύο χώρες ξεκαθάρισαν επίσης ότι θα αξιολογούν τις πληροφορίες, αλλά οι αποφάσεις ανήκουν στην Δικαιοσύνη.

Μάλιστα, μετά τους εκ των υστέρων τουρκικούς λεονταρισμούς περί έκδοσης 73 ατόμων, ο Σουηδός υπουργός Δικαιοσύνης εξέδωσε γραπτή ανακοίνωση, όπου ανέφερε πως «στην Σουηδία, η νομοθεσία εφαρμόζεται από τα ανεξάρτητα δικαστήρια». Προσθέτοντας ότι «άτομα που δεν έχουν τη σουηδική υπηκοότητα μπορεί να εκδοθούν, κατόπιν αιτήματος άλλων χωρών, όμως μόνο εάν αυτό συνάδει με τη σουηδική νομοθεσία και την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Εκδόσεων».

Σημειώστε ότι πέρσι εκδόθηκαν δύο άτομα και τώρα εκκρεμούν τρεις υποθέσεις. Οι υπόλοιποι αριθμοί είναι απλά φανταστικοί, διότι η Σουηδία δεν εκδίδει Σουηδούς πολίτες. Κάτι που προβλέπεται και στην Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 1957. Όσον αφορά στον έλεγχο και την αξιολόγηση των πληροφοριών, αυτά γίνονται από την Säpo, την σουηδική υπηρεσία πληροφοριών.

Αλλά ακόμη και αν η συγκεκριμένη υπηρεσία κρίνει ότι ένα άτομο πρέπει να εκδοθεί η τελική απόφαση λαμβάνεται από το Ανώτατο Δικαστήριο. Το οποίο πολλές φορές στο παρελθόν έχει εμποδίσει έκδοση στην Τουρκία. Επιπλέον, δεν εκδίδεται πρόσωπο που κινδυνεύει μετά την απέλασή του να υποβληθεί σε βασανιστήρια. Και τα ίδια ισχύουν και για την Φινλανδία.

Και επιτέλους, πώς θα ήταν δυνατόν ο Ερντογάν να πάρει διαβεβαιώσεις για εκδόσεις προσώπων από την εκτελεστική εξουσία όταν αυτές λαμβάνονται από την δικαστική;

Με λίγα λόγια, ο Ερντογάν υπέγραψε ένα κείμενο με πολλές αυτονόητες διακηρύξεις. Και ουσιαστικά δεν πήρε τίποτε. Με αποκορύφωμα το ακροτελεύτιο άρθρο, όπου η Τουρκία δηλώνει ότι υποστηρίζει την πολιτική ανοικτών θυρών του ΝΑΤΟ και συμφωνεί και υποστηρίζει την πρόσκληση στην Σουηδία και στην Φινλανδία να γίνουν μέλη της Συμμαχίας. Τώρα - άσχετα από το τι λέει στο εσωτερικό της χώρας του - πρέπει να βρει δικαιολογίες και για τον Πούτιν…

Σοφία Βούλτεψη

* Βουλευτής Β3 Νοτίου Τομέα Αθηνών, υφυπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, δημοσιογράφος

https://www.liberal.gr/